Kinetyka chemiczna 219
gdzie x jest przyrostem [B], Rozwiązaniem tego równania jest wyrażenie
Kinetyka chemiczna 219
ln
kaa-khh
kaa - kbb - (ka + kh)x
- (ka + kh) t.
(5.22)
Łatwo znaleźć związek między stałą równowagi (Kc) a stałymi szybkości (A'„ kj,).
(5.23)
gdzie c® jest stężeniem standardowym, 1 mol • dm-3 (1 M).
Należy zauważyć, że oznaczenia Xvj oraz K( dotyczą wyłącznie reakcji elementarnej dla etapu zwanego limitującym albo determinującym, czyli etapu decydującego o kinetyce procesu, a nie sumarycznego równania stechiometrycz-nego reakcji.
Przykład 5.8. Wyprowadzić wyrażenie na stałą szybkości k2 reakcji odwracalnej (obie reakcje są II rzędu)
k2
A + B 5=t C.
*-2
Przyjąć, że [A]0 = [B]0 = a oraz, że w chwili t = 0 stężenie produktu jest równe zeru (x = 0).
Rozwiązanie. Zapiszmy pod schematem reakcji stężenia początkowe reagentów (/ = 0) i w chwili f.
k?
A + |
B |
** C k_2 |
a |
a |
0 |
a —x |
a — x |
X |
Szybkość tej reakcji wyrazimy równaniem różniczkowym
dx
~dł
k2{a-x)2 - k_2x2.
W stanie równowagi dx/dt = 0, a zatem
.. \2
k-> — k_o
(a-xT)2 ’
podobnie k_2 = k2
{a - xr)-
oraz
k2a2 = lk2axr - (k2 - k_2)x~.