s108 (3)

Jadalne grzyby polne. Grzyby te należą do tej samej rodziny co hodowlane pieczarki. Wiele z nich to smaczne grzyby jadalne. Trzeba jednak zachować ostrożność, kiedy się je zbiera. Wszystkie, które po naciśnięciu podbarwiają się na żółto, należy odrzucać. Poniżej wymienione są najlepsze gatunki jadalne:

Czernidłak kołpakowaty (Coprinus comatus)*.

Czubajka czerwieniejąca (Macrolepiota rhacodes).

Czubajka kania (Macrolepiota procera, Lepiota procera)*.

Kolczak obłączasty (Hydnum repandum)*.

Lejkowiec dęty (Craterellus cornucopiodes)*.

Pieczarka okazała (Agaricus augustus)*.

Pieczarka polna (A. campestris)*.

Pieczarka połowa (A. arvensis)*.

Pieczarka szlachetna (A. bitorąuis)*.

Pieczarka zaroślowa (A. sylvicola)*.

Smardz jadalny (Morchella esculenta)* (gatunek objęty całkowitą ochroną). Smardz zwyczajny (M. vulgańs)* (gatunek objęty całkowitą ochroną).

Purchawki. Istnieje niebezpieczeństwo związane ze zbieraniem grzybów z tej rodziny. Osobniki mniejszych gatunków można pomylić ze zbliżonymi wyglądem do piłki golfowej wczesnymi stadiami rozwoju przedstawicieli rodzaju muchomor (Ama-nita spp.) lub wziąć tęgoskóra pospolitego za purchawkę. Obu tych problemów można uniknąć rozcinając grzyby na pół. Jeżeli jest to rozwijający się osobnik z rodzaju muchomor, zobaczysz kapelusz w początkowej fazie rozwoju. Jeśli jest to tęgoskór, wnętrze będzie brązowe, a u wyjątkowo młodego grzyba tego gatunku lekko żółtawe. W obu wypadkach wyrzuć grzyby, nawet jadalne odmiany purchawek można bowiem jeść tylko wtedy, kiedy ich wnętrze jest śnieżnobiałe. Gdy purchawki przemieniają się w woreczki z zarodnikami, nabierają leczniczych wartości. W dawnych czasach były używane jako środek przeciwkrwotoczny. Pył z zarodników był wklepywany bezpośrednio w ranę, żeby powstrzymać krwawienie. Poniżej wymienione są niektóre gatunki purchawek:

Czasznica oczkowata (Cahatia utriformis)*.

Czasznica workowata (Cahatia excipuliformis)*.

Purchawka chropowata (Lycoperdon perlałum, Langermania perlatum)*. Purchawica olbrzymia, czasznica olbrzymia (Cahatia gigantea, Langermania gigantea)* (gatunek objęty całkowitą ochroną).

* Gwiazdką oznaczono gatunki lub rodzaje spotykane w Polsce.

Przygotowanie, wykorzystanie i przechowywanie grzybów

Powinno się zbierać grzyby świeże i młode. Jest to szczególnie ważne w wypadku gatunków rozwijających się na drzewach. Jeżeli grzyb jest robaczywy lub częściowo zjedzony, odkrój uszkodzoną część. Grzyby można wykorzystać od razu albo ususzyć i potem dodawać do zup i gulaszów. Do ususzenia najlepiej nawlec je na witki wierzbowe lub cienkie patyki i powiesić w suchym miejscu w szałasie; mogą się one nawet lekko uwędzić. Bardziej „mięsiste” grzyby, takie jak niektóre gatunki rosnące na drzewach lub prawdziwki, lepiej pokroić w 5-milimetrowej grubości plasterki i suszyć rozłożone w nasłonecznionym miejscu. Trzymaj suszone grzyby razem w absolutnie suchym pojemniku. Bez obawy możesz mieszać ze sobą różne gatunki. Suszone lejkowce dęte i prawdziwki są po prostu wyśmienite jako dodatek do gulaszów i zup. Wszystkie grzyby powinny być w warunkach polowych poddawane obróbce cieplnej. Można je kroić w cienkie plasterki i smażyć lub gotować w wodzie na wolnym ogniu albo dodawać do gulaszu. Najlepszym grzybem jest żółciak siarkowy. Pokrój go cienko i usmaż na tłuszczu lub uduś. Grzyby można wykorzystywać jako nadzienie do potraw mięsnych i zapiekać je w polowym piecu. Mogą się one stać, o czym na pewno się przekonasz, obiektem fascynujących i pochłaniających studiów. Niektóre z nich były kiedyś sprzedawane jako hubki, inne jako osełki do brzytew. Pewna dość wyjątkowa dama, którą miałem okazję poznać, zajmuje się obecnie produkcją skóry z grzybów!