skanowanie0031

4.12. Reakcje charakterystyczne (specyficzne) niektóry* jonów

Reakcje przebiegające z udziałem jonów są wykorzystywane w analizie jakośćioW^H potwierdzenia lub wykluczenia obecności jonów w roztworze. Najczęściej Są wytrącania osadów, wydzielania gazów lub powstawania związków barwnych! Wyljjl wanie poszczególnych jonów może się odbywać w wyniku analizy systematy^^^H analizy wybiórczej. Pierwszy sposób polega na rozdzieleniu jonów obecnych w ro/.l wflM poprzez wytrącanie ich w postaci trudno rozpuszczalnych sóli i wykrywaniplpos /gfl gólnych jonów za pomocą reakcji charakterystycznych (specyficznych) dla określ^H jonu. Natomiast w analizie wybiórczej poszczególne jony wykrywa się bez wstępnfl rozdzielania jedynie na podstawie ich reakcji charakterystycznych.

4.12.1. Reakcje charakterystyczne niektórych kationów

Odczynniki    Szkło

Sole odpowiednich kationów podane    Probówki, statyw na probówki.³*

przez asystenta. Roztwory zawierające jony potrzebne do przeprowadzenia reakcji analitycznych.

Wykonanie

Jeśli nie podano inaczej, do probówki należy nalać ok. 1 cm³ roztworu podanego prfl asystenta, a następnie dodać ok. 2 cm³ roztworu zawierającego jon odpowiedni|do pr* prowadzenia podanej reakcji analitycznej.,

Wodne roztwory soli opisanych kationów są bezbarwne, chyba że podano inacz^H

Środki ostrożności

Sole ołowiu(II), rtęci(II), niklu(II), kobnltu(ll) i baru są toksyczne, sole mogą być także rakotwórczo. Sole srebra, ołowiu(II), rtęci(II), mledzl(II), niklu(II), kobaltu(II), cynku I buru si) niebezpieczne dla środowiska iiiilunilncgo - nie wylewać do zlewu.

Postępowanie z odpadami

Wszystkie roztwory zawierające jony* metali ciężkich i baru należy wylać do i odpowiednich pojemników na odpady. Pozostałe roztwory można wylać do J zlewru.

Kation Ag* - srebra

Ag⁺ + Cl" < — AgCll biały serowaty osad chlorku srebra

wMalego osadu należy dodać roztwór amoniaku o Hlężenlu 2 niol/dm^}, zacho-Iftti reakcja:

AgCl + 2 NH₃ [Ag(NH₃)₂]Cl bezbarwny kompleks - chlorek diaminasrebra 2A₈-łCr₂0/ -^ Ag_;Cr₂0.i czerwonobrunatny osad dichromianu(VI) srebra

Mon /'/»' ■ ołowiu(II)

Pb²⁺ + 2 Cl" PbCl₂l biały osad chlorku ołowiu(II)

Pb²⁺ + 21" =«=* Pbl₂4 żółty osad jodku ołowiu(II)

( u¹' - miedzi(II)

paliu id/,twory soli miedzi(II) mają barwę niebieską lub niebieskozieloną.

Cu²⁺ + 2 OH- *=* Cu(OH)₂^ jasnoniebieski osad wodorotlenku miedzi(II) powstałego osadu należy dodać stężony roztwór amoniaku, zachodzi wówczas

■RfrM¹

Cu(OH)₂ + 4 NH₃ ^ [Cu(NH₃)J(OH)₂ lazurowy kompleks wodorotlenku tetraaminamiedzi(II) 2Cu²⁺+[Fe(CN)J⁴-    Cu₂[Fe(CN)jl

czerwonobrunatny osad heksacyjanożelazianu(II) miedzi(II)

Ifcj/iiM llfiⁿ - rtęci(II)

jodku potasu należy dodawać po kropli, zachodzi reakcja:

Hg²⁺ + 21"    Hgl^

pomarańczowy osad jodku rtęci(II)

B|)|i dodaniu nadmiaru roztworu jodku potasu powstaje:

HgI₂ + 2I- jjjgj [HglJ²-bezbarwny tet raj odor tęcian (II) potasu