skanowanie0039

125

komórkowe

wszystkich komórek eukariotycznych, z wyjątkiem plemników i dojrzałych erytrocytów ptaków. Wielkość jąderek zależy od zaangażowania komórek w intensywną syntezę białek, co jest związane z nasileniem transkrypcji genu rDNA. Jądra komórek intensywnie syntetyzujących białka charakteryzują się obecnością dużych ją-perek, których objętość może dochodzić do 25% objętości jądra (ryc. 4.2.15). Jądra komórek, które nie prowadzą aktywnej syntezy białek, mają jąderka bardzo małe, Bpb w ogóle niewidoczne. (Zadaniem jąderka jest synteza prekursorowego ryboso-Panwego RNA (rRNA) na matrycy 45S rDNA (S = .stała sedymentacji!, a następnie *""™owanie podiednostek tworzących rybosomy.

c.42.\5. Fotografia mikroskopowo-e\ektronowa jądra komórkowego (J) fibrosarkomy 4437 szczura. keĘ centralnie położone jąderko (Jd) wykazuje wyraźne zróżnicowanie na dwie składowe: ziamis-kSZ) i włóknistą (w)

L Jąderka są integralną częścią chromatyny chromosomów jąderko wy ch, których iB&że być kilka par, dlatego ich liczba nie przekracza liczby chromosomów jąderko-^Hakonkretnie liczby organizatorów jąderka, obecnych na tych chromosomach.

■ różnych komórkach można zaobserwować jedno lub kilka jąderek w zależności [ od tazy cyklu, w której znajduje się komórka. W komórkach człowieka może występować do dziesięciu jąderek, co jest związane się z liczbą chromosomów jąderko-fcych, których człowiek ma 5 par. Zazwyczaj w jądrze interfazowym liczne jąderka Hprają się w jedno duże, dlatego ich liczba nie odpowiada liczbie chromosomów ją-[ tekowych. W komórkach charakteryzujących się wysoką aktywnością transkryp-Hesjuą rRN A (oocyty płazów) liczba jąderek może dochodzić do kilkuset, a nawet powyżej tysiąca (1400). jest to wynik amplifikacji genów kodujących rRNA.

Obecność RN A w jąderku została po raz pierwszy opisana przez j. łłracheta LWióku 1940, dzięki zastosowaniu specyficznego barwienia pironiną i zielenią mety-