skanowanie0039 (28)

42 Ro/d/.iał 1. Probiematyczność i praktyka które prowadzą, uczniowie uczą się, kiedy kończyć pracę, żeby uniknąć niewygód związanych z nieukończeniem jej (trzeba będzie poświęcić na nią wolny czas) i skończeniem pracy zbyt wcześnie (więc gorzej, niżby mogli, i wystawiając się na nudę lub ryzyko otrzymania pracy dodatkowej).

Dobry to przykład, żeby pokazać, jak można wykorzystać zdarzenie krytyczne w celu połączenia teorii pedagogicznej z praktyką. Nauczycielka dopatrzyła się w sytuacji cech, które wskazywały na możliwość odwoływania się do (eorii korespondencji między szkołą a pracą zawodową.

Najbardziej istotne w tym, co zrozumieli moi studenci, było, żc to, co uznaliśmy za właściwe rozwiązanie praktycznego problemu nauczycielki, różniło się od rozwiązania, za którym rozglądała się ona wcześniej. Sytuacja bowiem, jak zdarza się często, okazała się bardziej złożona, niż wydawało się na początku, i w większej mierze odzwierciedlała poglądy nauczycielki. Nie należało więc poszukiwać środków, za pomocą których udałoby się skłonić Janka, by kończył rozpoczęte prace, aic raczej ustalać, jakie prace wymagają zakończenia zc względu na wyniki procesu dydaktycznego, a od jakich Janek będzie mógł odstępować po to. by dla podtrzymania zainteresowania nauką zająć się czymś innym.

Zakończenie

Ten jeden przykład pokazuje, co rozumiem przez uteoretycznienic czynności rutynowych w celu ich udoskonalenia. Zbieranie i analizowanie danych, rozpatrywanie wartości, planowanie odmiennych sposobów i metod osiągania jakiegoś stanu — to działania w dużej mierze charakterystyczne dla badań naukowych; radykalnie zmieniają one czynności nauczyciela, bo inny będzie jego punkt widzenia na to, gdzie tkwi problem i co się na problem składa. Dzięki temu zdarzeniu krytycznemu otrzymaliśmy wyraźny dowód na to, żc analizy teoretyczne, tak często lekceważone przez zręcznych praktyków, w istocie doprowadzają do lepszych rozwiązań praktycznych. Ważna to cecha w każdej teorii, a w^; przypadku teorii pedagogicznej podstawowa.

Ale zdarzyło sic coś jeszcze ważniejszego niż wyszukiwanie dobrego rozwiązania problemu: badając, co ukształtowało jej poglądy, nauczycielka musiała uświadomić sobie własne nawyki, ale także to, ile hipokryzji i dwulicowości stanowi zasada korespondencji (conespotulruceprinciple) miedzy rodzajem wykształcenia otrzymywanego przez uczniów pochodzących z różnych klas społecznych i pracą, którą mają ostatecznie podjąć. Autor zdaje się rozumieć tę teorię jako narzucenie szkole obowiązku przygotowywania dobrych pracowników. W tym celu dobiera się treści, metody, organizuje środowisko materialne, kształtuje obyczajowość szkól. Nauczyciele więc wdrażają w życic zasadę korespondencji, przygotowując uczniów do znalezienia sobie takich miejsc pracy, jakie przypadają im z racji społeczno--ckonomiczticj pozycji rodziny, i do takiego zachowywania się w roli pracowników, jakiego oczekują pracodawcy (pr/yp. tłum.).