skanowanie0078 (7)

n

Dalszo perspektywy komunikacji tramwajowej nie 04 Jasno okreilone. Przeważa tendencjo do całkowitego Ich wyeliminowania z mniejszych miast i ograniczenia do głównych tras w większych miastach. Na korzyść tramwajów przemawia fakt, że są one najbardziej ekonomicznym i wydajnym środkiem komunikacji miejskiej spośród eksploatowanych obecnie w Polsce. Na wydzielonych torowiskach osiągają duże szybkości, nie zatruwają powietrza spalinami i w stosunku do swojej zdolności przewozowej zajmują najmniej powierzchni.

Trelejbut?

	|—*		—-	W
TnctnnU	2	46	«l			s
TsrM.sk.	6	1*7	304	—	—	s«
TmUm	2	231	127	20	—	*
tYsftnjakK	i 10	320	302			IO»
\VłMła»«lir	I	n	*4	-		26
\Vrocł*vakM>	1	SH	265	•7		>44
Zamojskie	I •	39	IM		—	12
Zielonogórskie		ISO	236		—	16
Polska	i 181	13 544	10281	894	4H	6 293
• W 1991 r ŻrASloi AwaMł ll.wWur. IfU.			OUS, Wina	-i IW4, l. IW—4.

Trolejbusy wprowadzono po raz pierwszy w Polsce w 1>30 r. w Pognaniu. Po wojnie w 1046 r. uruchomiono Unie trolejbusowe w zniszczonej Warszawie, a następnie także w Gdyni. Sopocie, Lublinie, Olsztynie, Legnicy i Wałbrzychu (w Wałbrzychu trolejbusy zastąpiły przestarzałą trakcję tramwajową). Ogółem powstało 7 sieci trolejbusowych o łącznej długości 110 km i liczbie 367 wozów w 1966 r.

W następnych latach nastąpił regres komunikacji trolejbusowej. Uznano ten środek transportu za nieekonomiczny I utrudniający ruch miejski. Do roku 1975 zlikwidowano sieci trolejbusowe prawie we wszystkich miastach — pozostały one Jedynie w Trój mieście i Lublinie. Przewozy paaażerów trolejbusami zmalały z 249 min w 1566 r. do 91 min w 1975 r. Wydaje się. że likwidacja trolejbusów była poważnym błędem nasiej polityki komunikacyjnej. Trolejbusy łączą bowiem zalety pojazdów elektrycznych i samochodów, spełniając jednocześnie postulaty ochrony środowiska. Obecnie zamierza się na powrót wprowadzać komunikację trolejbusową, m.ln. w Warszawie.

Aaisfcs«x Miejskie Współcześnie najszybciej się rozwija miejska komunikacja autobusowa. Istniała ona w niewielkich rozmiarach Już w okresie między -158    wojennym — w Warszawie od 1920 r. Ogromny jej roswój nastąpił

dopiero Jednak w Polsce Ludowej. Linie autobusowe wprowadzono w śródmieściach na miejsce zlikwidowanych linii tramwajowych, objęły one także nowe osiedla mieszkaniowe i dzielnice przemysłowe oraz niektóre osiedla podmiejskie. Miejska komunikacja autobusowa obsługuje 146 mniejszych miast, które nie mają sieci tramwajowych i trolejbusowych. Autobusy miejskie kursują jut we wszystkich prawie miastach liczących ponad 40 tys. mieszkańców, a także w wielu mniejszych.

Ogólna długość linii autobusów miejskich przekroczyła w 1975 r. 10 tys. km i jest ponad 11-krotnie dłuższa od długości linii tramwajowych. Liczba autobusów jest jednak tylko 2,2 razy większa od liczby wozów tramwajowych, a w przewozach pasażerów autobusy górują nad tramwajami dopiero od 1972 r. Z ogólnej liczby 3115 min pasażerów przewiezionych przez autobusy miejskie w Polsce w 1974 r. aż 2l^#/o przypadało na Warszawę, 16°/o na Łódź, Kraków, Wrocław i Poznań, 14*/» na dawne woj. katowickie.

Najbardziej rozgałęzioną sieć linii autobusów miejskich ma Wojewódzkie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne w Katowicach, które obsługuje całą środkową część woj. katowickiego (w tym ponad 20 miast). W województwach słabiej zurbanizowanych, np. kieleckim, nowosądeckim i krośnieńskim, autobusy miejskie docierają do licznych osiadli wiejskich, ułatwiając ich mieszkańcom codzienne dojazdy do pracy i szkół w miastach. W ostatnich latach rozpowszechniły się specjalne linie autobusowe czynne w dni wolne od pracy, umożliwiające dojazd do podmiejskich terenów rekreacyjnych (tzw. zielone linie).

Autobusy są najbardziej elastycznym środkiem komunikacji miejskiej, łatwym do wprowadzenia na każdej prawie trasie. Niestety pogarszają warunki tycia w miastach poprzez uciążliwy hałas ł wydzielanie spalin. Są również mniej ekonomiczne od pojazdów elektrycznych, szczególnie wobec rosnących cen produktów naftowych. Niemniej jednak należy się liczyć z tym, ic będą one jeszcze przez długi czas podstawowym środkiem transportu miejskiego.

t

Matro

Najbardziej radykalną poprawę sytuacji komunikacyjnej w miastach przyniosłoby uruchomienie podziemnych, szybkich kolei miejskich typu metro. Dla Warszawy kolej taką projektowano Już w okresie międzywojennym, po wojnie jej budowę rozpoczęto w 1951 r., ale wkrótce przerwano z powodu trudności geologicznych i zbyt wysokich kosztów. Budowa nowego metro ms być wkrótce podjęta — pierwsza linia ma przebiegać południkowo od Ursynowa przez Mokotów, Śródmieście, Żoliborz i Bielany do Huty Warszawa.

159