Skanowanie 12 12 18 04 (29)

•    określenie dopuszczalnego zmniejszenia grubości ścianki w aspekcie oszczędności materiału i skrócenia czasu chłodzenia;

•    określenie ciśnienia stopu i niezbędnej siły zamykania;

•    określenie zmian temperatur)' płynącego i stygnącego stopu, występowania naprężeń ścinających w stopie na drodze płynięcia w gnieździe, występowania efektu płynięcia na zimno;

•    określenie czasu napełniania.

Ponadto możliwe jest prognozowanie chłodzenia stopu w fazie docisku, co pozwala na:

•    określenie skuteczności oddziaływania docisku na całej długości przepływu;

•    optymalizację profilu ciśnienia docisku i określenie czasu resztkowego;

•    wstępne określenie skurczu i jego zróżnicowania;

•    wstępne określenie wypaczeń wypraski (odkształcenia skurczowe).

Trzeba jednak zawsze pamiętać, że interpretacja wyników symulacji daje tylko odpowiedź na pytanie, czy przyjęte założenia konstrukcyjne są poprawne i jakie skutki pociągają za sobą. Przy wyniku negatywnym należ)' samemu zmienić założenia (np. umiejscowienie punktu wtrysku, zastosowanie rozpływowych pogrubień ścianki itp.). Zmianę założeń i proces symulacji powtarza się aż do uzyskania wyniku pozytywnego. Dlatego współczesny konstruktor form powinien być analitykiem, który potrafi drogą stopniowych iteracji zalecać kolejne kroki optymalizacyjne. Każda propozycja zmiany geometrii musi być jednak zaakceptowana przez konstruktora wyrobu i wprowadzona do dokumentacji.

7.2.2 Optymalizacja wynikowa funkcji technologicznych formy

jeżeli w konstrukcji formy sprawdzone zostało miejsce wlewu, określona jest geometria kanałów doprowadzających, geometria układu regulacji temperatury i rozkład poszczególnych stref obiegu, można wprowadzić kolejne dane i poszerzyć zakres symulacji wstępnej. Pozwala ona na:

•    korektę geometrii wlewu, tzn. wymiarów przekrojów kanałów i przewężek (z określoną tolerancją tych wymiarów, najczęściej 0,05 mm) według kryteriów prędkości wypełniania i skuteczności docisku;

•    równoważenie (balansowanie) kanałów wlewowych:

—    przy szeregowym układzie gniazd,

—    przy gniazdach o różnej objętości (formy rodzinne),

—    w gnieździe o wielu punktach wtrysku;

•    sprawdzenie koncepcji zimnego wlewu (ZK), GK lub GK/ZK;

•    sprawdzenie koncepcji geometrii przewężek szczelinowych, punktowych,

•    stożkowych, tunelowych itp.;

•    analizę skuteczności zastosowanego systemu regulacji temperatury:

-    równomierność odbioru ciepła (symetria odbioru),

-    tworzenie się węzłów cieplnych (rys. 7.7),

-    parametry' przepływu medium;

•    określenie skurczu rzeczywistego dla poszczególnych wymiarów wypraski;

•    określenie wypaczeń wypraski dla przyjętej konstrukcji formy';

•    analizę czasu chłodzenia — określenie czasu i temperatury usuwania wypraski z formy;

•    korektę zadanych parametrów wtrysku.

Rys. 7.7 Powstawanie i usunięcie węzła cieplnego w narożu wypraski przez zmianę materiału (wg Bayera) a - stempel ze stali narzędziowej, b - efekt cieplny wykonania czoła stempla z CuBe

7.2.3 Kontrola założeń konstrukcyjnych układów mechanicznych formy

Funkcje mechaniczne formy są podporządkowane funkcjom układów technologicznych. Jednak ich niewłaściwe — ze względów konstrukcyjnych — funkcjonowanie może być również przyczyną mechanicznych uszkodzeń wyrobów lub samej formy.

Niezawodność uwalniania i wypychania wypraski. Warunkuje automatyczną pracę formy, a tym samym powtarzalność czasu cyklu. Drogi oraz czasy wypychania i otwierania wpływają na czas cyklu.

59