Skanowanie 12 12 18 04 (17)

czas „suchego” cyklu pracy określonej wtryskarki. Można również operować pojęciem wydajność produkcji, którą określa się liczbą cykli/godzinę.

Dla składającego zamówienie producenta wyrobów istotne jest osiągnięcie czasu krótszego niż czas uzyskiwany przez konkurencję. Przy wyrobach jednorazowego użytku lub opakowaniach osiągnięcie tak krótkich czasów może w ogóle warunkować celowość zamawiania nowej formy. Narzędziownia musi więc zdawać sobie sprawę z konieczności stosowania najnowszych, wielostrefowych systemów chłodzenia i specjalnych materiałów. Często niezbędne jest wykonanie kolejnych symulacji, a nawet wykorzystanie ostatnich osiągnięć techniki, jak np. chłodzenie podpowierzchniowe — tzw. konformalne (rozdz.7.3.3, rys.7.16). Konieczność spełnienia właśnie tego warunku jest niejednokrotnie przyczyną zlecania wykonawstwa form za granicą.

Z góry można założyć, że postawienie tego warunku eliminuje narzędziownie, które nie tylko nie wiedzą komu zlecić podwykonawstwo (również za granicą), ale nie znają tych technik lub nie specjalizują się w produkcji form z podobnymi problemami. Z drugiej zaś strony zleceniodawca musi też zdawać sobie sprawę z tego, że z przyczyn jakościowych istnieją pewne nieprzekraczalne granice czasu chłodzenia, np. zakrętek do butelek, i dopiero rozwój metod przekazywania ciepła może je przesunąć. Uzyskanie dodatkowych ułamków sekund oszczędności zaczyna się od możliwości uzyskania jeszcze większej szybkobieżności maszyn i minimalizacji drogi otwarcia, a kończy na zwiększaniu prędkości pracy robota (już ponad 6 m/s).

Forma i wymagania wykonawcze. Przeznaczenie formy decyduje o charakterze konstrukcji. Jeśli nie jest to oczywiste, wówczas należy podać branżę, która będzie odbiorcą finalnym wyrobów, gdyż mogą wówczas obowiązywać specjalne uwarunkowania i normy wewnętrzne.

• Koncepcja budowy formy jest niezbędna do przybliżonego określenia kosztów i terminów. Zalecenia technologiczne na dokumentacji oraz określone w zapytaniu dot. typu formy pozwalają na ustalenie konfiguracji płyt korpusu formy.

• Rodzaj materiałów uzależniony jest od przewidywanych obróbek cieplnych i ciepl-no-chemicznych, które zwykle wykonywane są w ramach kooperacji.

5.1.2 Karta informacyjna wykonawcy form

(Załącznik 2)

Powyższa karta jest pomocna przy wyborze narzędziowni na wykonawcę formy. Zawiera informacje o poziomie technicznym zakładu, który będzie wykonywał zleconą formę. Pozwala na określenie, czy narzędziownia stosuje CAD/CAE przy projektowaniu oraz czy jest w stanie zinterpretować i wykorzystać wyniki opracowań symulacyjnych. Umożliwia zorientowanie się, czy narzędziownia stosuje (i w jakim zakresie) elementy handlowe i czy korzysta z usług kooperacyjnych, co często wpływa na jakość formy. Trudno jest mówić o precyzji wykonania bez posiadania własnej izby pomiarów. Karta zawiera także informacje o posiadanych certyfikatach, atestach, referencjach itp.

Oprócz oceny poziomu technicznego wykonawcy, celowe jest sprawdzenie podanych referencji oraz tego, kto je wystawia, w którym roku były wykonane formy, czy są to zlecenia ciągłe, jaka branża przemysłowa jest stałym klientem itp.

5.1.3 Formularz kalkulacji ofertowej

(Załącznik 3)

Formularz 3a jest dokumentem porządkującym sposób określenia kosztów związanych z wykonawstwem formy wtryskowej, odniesionych do tego, jakie operacje obróbkowe będą wykonane. Umożliwia porównanie kosztów wykonawstwa z kosztami innych narzędziowni branych pod uwagę. Na jego podstawie można łatwo stwierdzić, że „wyjątkowo korzystna” oferta po prostu pomija niektóre operacje wykonawcze, lub to, że narzędziownia stosuje przypadkowe materiały i tylko standardowe obróbki cieplne. Dla form o prostej budowie można stosować uproszczoną kalkulację zawierającą tylko 6 pozycji kosztów: konstrukcję, wykonanie, materiały, kooperacje, montaż, próby (formularz 3b). Opracowanie oferty cenowej wymaga przygotowania przez narzę-dziownie wstępnej koncepcji formy.

Z obserwacji rynku wynika, że koszt tej samej formy -wyceniany w różnych narzędziowcach może różnić się nawet o więcej niż 100%. W interesie narzędziowni konieczne jest więc przedstawienie wyceny opartej na systemie budzącym zaufanie potencjalnego klienta (rys. 5.2).

JS .

HyL

KONSTRUKCJA FAKTURY, ROBOCIZNA WŁASNA

FORMY RACHUNKI (godzinowo)

50%

25%

2D/30

10% *29% KOSZTÓW WŁASNYCH FORMY

(yj tym symulacja, narzędzia)

(obszar niepewności)

KOSZT WŁASNY FORMY

MARŻA

l%]

CENA FORMY

Rys. 5.2 Zasada kalkulacji formy wtryskowej