Skanowanie 12 12 18 04 (38)

czas produkcji. Fachowy sposób prowadzenia odbioru i brak zgody na ewidentne błędy będzie tylko przestrogą dla narzędziowni chcących dostarczyć na nasz rynek różne niedoróbki.

Może również wystąpić sytuacja, że np. przy kontroli współpracy z innymi elementami konieczne będą poprawki wyrobu na żądanie zamawiającego formę. Wymaga to aneksu do umowy⁷ określającego koszty i terminy. Przy braku innych zastrzeżeń należy uznać, że w' istniejącym stanie forma została przyjęta, ponieważ zmiany te obciążają zleceniodawcę.

Niektóre wady formy mogą się ujawnić dopiero po rozpoczęciu produkcji ciągłej. Dotyczy to najczęściej wad ukrytych. W tej sytuacji niezbędna jest natychmiastowa interwencja gwarancyjna na koszt wykonawcy formy.

Uproszczony sposób odbioru polega na tym, że forma zostaje przesłana do odbiorcy celem dokonania prób. Należy wymagać załączenia do niej Karty prób (załącznik 6) lub uproszczonej Karty kontroli wysyłkowej (załącznik 5). Wykonawca sam dokonuje kontroli i stwierdza stan formy. Protokół odbioru zostaje podpisany po próbach, które robi odbiorca.

Wdrażanie do produkcji i użytkowanie form

Występują tutaj różne sytuacje:

• do produkcji przekazywane są zamówione przez producenta nowe formy — po dokonanym przez niego odbiorze, a więc i po wstępnych próbach;

• forma, której właścicielem jest ostateczny odbiorca wyrobów, np. producent samochodów, przesyła formę do użytkowania — są to coraz częściej formy nowe, bardzo dobrze wyposażone i opisane, co jest oznaką poważnego stosunku do jakości i efektywności produkcji;

• do użytkowania przekazywane są zarówno maszyny, jak i formy, o których stanie trudno jest nawet dyskutować — najczęściej bez dokumentacji, częściowo zdekompletowane, na ogół niewiadomego pochodzenia z zagranicy.

We wszystkich przypadkach zespół odpowiedzialny za uruchomienie produkcji musi poznać te formy od strony użytkowej, ocenić ich możliwości i zoptymalizować proces.

9.1 Ocena cech użytkowych formy przed rozpoczęciem produkcji

Analiza napełniania. Badanie prowadzi się metodą kolejnych niedotrysków. Nałożenie na siebie wynikowych zarysów daje obraz napełniania podobny do uzyskiwanego przy symulacji. Można łatwo określić, które wady są wynikiem błędów’ formy, a które zostały spowodowane przez błędne nastawy procesu. Uzyskuje się informacje o równomierności przepływu, miejscach zamykania powietrza, liniach łączenia, miejscach, gdzie trzeba poprawić odpowietrzenia. W formach wielogniazdowych można stwierdzić, czy we wszystkich gniazdach panują te same warunki wypełniania (rys. 9.1).

Określenie okna procesowego. Okno procesowe jest wynikową cechą pracy zespołu forma — maszyna — materiał, określającą zakres nastawnych parametrów przetwórstwa na danej maszynie, przy których możliwe jest uzyskiwanie z danego materiału wypraski bez wad dyskwalifikujących jej jakość i pod warunkiem osiągnięcia spodziew’anej efektywności produkcji.

Ponieważ parametry procesu są wzajemnie od siebie uzależnione, zmiana jednego powoduje zmianę pozostałych. Zmieniając stopniowo jeden z parametrów, zapisuje się wartość wszystkich pozostałych parametrów oraz określa wynik próby na podstawie obserwacji dolania, rys na bocznych krawędziach, zapadnięć i innych krytycznych obszarów.