Sprzyja temu wyszczególnienie:
• kosztu konstrukcji formy; najczęściej średnio przyjmuje się ok. 10% wartości całej formy netto, ale w przypadku, gdy dokonywane są analizy symulacyjne oraz wliczane są prace obejmujące programowanie technologiczne produkcji, koszt ten może osiągnąć wartość do 25% i jest to wówczas uzasadnione;
• kosztów dokumentowanych później rachunkami zakupu materiałów, płyt, elementów handlowych, fakturami za operacje kooperacyjne;
• kosztów godzinowych wykonawstwa elementów formujących, dostosowania elementów handlowych i w końcu montażu i prób; koszty tych operacji, aczkolwiek bardzo zróżnicowane, też można kontrolować.
Im większy udział kosztów udokumentowanych, tym łatwiejsze jest opracowanie kalkulacji. Stosowanie określonej marży jest sprawą umowną, ale w niej mogą być zaw7arte różne dodatkowe uwarunkowania np. serwisu i gwarancje wykonawcy form.
Przedstawione w załączniku 3a punkty kalkulacji szczegółowej zostały opracowane na podstawie formularzy firm zagranicznych, przesyłanych razem z zapytaniem ofertowym do narzędziowni krajowych. Zwraca uwagę p. 5.1, w którym zlecający oczekuje propozycji obniżenia kosztów' formy. Na podstawie własnych doświadczeń narzę-dziownia może zaproponować np. zastosowanie systemu ZK+GK zamiast rozbudowanego układu GK w formie wielogniazdowej.
Należy wcześniej zastrzec, że kalkulacja może ulec zmianie po przedstawieniu szczegółowej specyfikacji lub nawet skonstruowaniu formy, ale musi to być odpowiednio umotywowane.
Wykonanie pełnej kalkulacji ofertowej jest czasochłonne, a więc kosztowne. W przypadku prostych, tanich form narzędziownia może zaproponować sporządzenie tylko kalkulacji uproszczonej (załącznik 3b).
Rzetelnie i szczegółowTo przeprowadzona kalkulacja zwiększa wiarygodność narzędziowni. Za granicą powstały już programy do kalkulacji kosztów wykonania form i innych narzędzi oraz określania ceny wyrobu. Na rys. 5.3 przedstawiono stronę takiego programu (w'ww.SchmaleGmbH.com). Według autora programu czas sporządzenia wyceny wynosi kilka minut [25].
Niejednokrotnie producenci wyrobów' „przyzwyczajają się” do swoich wieloletnich partnerów - producentów form, często też kierują się renomą firmy znanej sprzed lat. Trzeba jednak zwrócić uwagę na to, czy te narzędziownie nie powielają w nowych formach swoich starych rozwiązań, gdyż w' takim wypadku nie można oczekiwać po nich
Schmale Werk?euRkalkulations Schnelleingabe Sprftzguft kleln SK.ssk
t
I
/
J
I
)
i
!
Rys. 5.3 Przykład strony programu do kalkulacji kosztów i czasu wykonania formy na wypraską techniczną [25]
35