Turystyka, jak powszechnie się uważa, stanowi dla wielu krajów i regionów znaczące źródło dochodu. Stawiana jest często obok najważniejszych gałęzi przemysłu w rzędzie najważniejszych źródeł dochodu narodowego i dochodów poszczególnych regionów. Jak wcześniej wskazywano, turystyka jest zjawiskiem interdyscyplinarnym i może być rozpatrywana na wielu płaszczyznach. Znaczenie ekonomiczne turystyki dla gospodarki narodowej wielu krajów nie jest bez znaczenia. Trzeba pamiętać, iż wypoczynek jako forma turystyki ma też pośredni wpływ na efekty ekonomiczne, zdrowie i wydajność w pracy osób ją uprawiających. Dotyczy to ludzi w każdym wieku, zarówno dzieci i młodzieży, osób pracujących, jak i emerytów. Poważnym zagrożeniem dla gospodarki turystycznej danego kraju jest załamanie się turystyki przyjazdowej. Może ono być spowodowane kataklizmem naturalnym, np. tsunami, epidemią SARS lub sytuacją polityczną, która rodzi konflikty zbrojne i zamachy terrorystyczne. Takie uzależnienie gospodarki kraju od ruchu turystycznego nazywane jest „monokulturą turystyczną”. Rozpatrując turystykę jako zjawisko gospodarcze, należy wyjaśnić przede wszystkim podstawowe problemy i terminy stosowane w naukach opisujących turystykę, jak i w branży turystycznej.
Jednym z podstawowych pojęć jest gospodarka turystyczna. W literaturze bywa różnie definiowana. S. Medlik (1995) definiuje ją jako „przedsiębiorstwa oraz obiekty oferujące urządzenia i usługi dla turystów”. V. T. C. Middleton (1996) opisuje dokładniej sektory tego przemysłu.
Są to:
• sektor bazy noclegowej (hotele, motele, pensjonaty, kwatery prywatne itd.),
• sektor atrakcji (muzea, galerie, zabytki, parki narodowe, parki rozrywki, miejsca historyczne itd.),
• sektor transportowy (linie lotnicze, Unie morskie, koleje itd.),
• sektor organizatorów turystyki (turoperatorzy, agenci turystyczni),
• organizacje turystyczne w miejscach recepcyjnych (narodowe organizacje turystyczne, regionalne biura turystyczne itd.).
Według W. Gaworeckiego (2003) gospodarka turystyczna to termin zbiorczy obejmujący ogół urządzeń i środków służących zaspokojeniu potrzeb turystów. Gaworecki twierdzi, iż terminy „gospodarka turystyczna” i „przemysł turystyczny” mogą być stosowane zamiennie. W literaturze anglosaskiej terminy te używane są jako synonimy. Gospodarka turystyczna może obejmować funkcje usługowe, przemysłowe i handlowe (Gaworecki, 2003). Zatem gdyby można zaproponować w miarę szeroką i kompleksowo opisującą przemysł turystyczny lub gospodarkę turystyczną definicję, to sądzę, iż mogłaby ona brzmieć następująco: gospodarka turystyczna to ogół działań w obszarze atrakcji i zagospodarowania o szerokich wzajemnych