82451 skanuj0004 (605)

— 90 —

TURYSTYKA JAKO ZJAWISKO GOSPODARCZE

Kolejnym ważnym terminem jest rynek turystyczny. Jest on definiowany w odniesieniu do produktu turystycznego, jego twórców, dostawców i klientów. Rozumie się przez niego zespół stosunków między sprzedającymi i kupującymi dany produkt (Medlik, 1995). Rynek turystyczny można rozpatrywać na różnych płaszczyznach i z różnych punktów widzenia. Według kryterium geograficznego wyróżnia się rynek: lokalny, regionalny, krajowy, kontynentalny i światowy. Na podstawie kryterium usług turystycznych wyodrębnia się rynki usług noclegowych, gastronomicznych, transportowych, informacyjnych itp. Można również mówić o kryterium grup wiekowych, wyodrębnia się wówczas rynek turystyki młodzieżowej, studenckiej, osób w wieku średnim, emerytów i inne. Kryterium miejsca zamieszkania - miejsce docelowe wyróżnia - bardzo ważne z punktu widzenia interesów finansowych państwa - rynek turystyki krajowej i rynek turystyki zagranicznej. Biorąc pod uwagę kryterium rodzaju turystyki lub celu podróży, wyróżnia się rynki turystyki: krajoznawczej, wypoczynkowej, leczniczej, biznesowej, pielgrzymkowej i inne (Gaworecki, 2003).

7.2.1. Produkty markowe polskiej turystyki

W celu skutecznej promocji Polski, szczególnie na rynkach zagranicznych, stworzono w 1997 roku marki turystyczne. Koncepcja marki turystycznej jest jednym z najlepszych środków promocji, ponieważ od strony podaży obejmuje zwiększone zainteresowanie i inwestowanie w rozwój produktu turystycznego, zaś od strony popytu powoduje rozbudowanie rynku i rozbudzenie potrzeb turystów. Biorąc pod uwagę atrakcyjność turystyczną kraju oraz potrzeby rynku konsumentów usług turystycznych, wyodrębniono pięć następujących obszarów:

•    turystyka biznesowa,

•    turystyka w miastach i kulturowa,

•    turystyka na terenach wiejskich,

•    turystyka aktywna, rekreacyjna i specjalistyczna,

•    turystyka przygraniczna i tranzytowa.

W ramach działań promocyjnych polskiej turystyki coraz częściej organizuje się konkursy związane z kreowaniem nowych markowych produktów turystycznych, charakterystycznych dla poszczególnych regionów. Mogą one mieć związek z kuchnią regionalną, tradycjami i folklorem, historią, imprezami lub szlakami biograficznymi. Spektrum lokalnych produktów turystycznych z każdym rokiem się rozszerza.

7.3. PODAŻ I POPYT W TURYSTYCE

Do podstawowych pojęć używanych w branży turystycznej należą: popyt turystyczny i podaż turystyczna. W literaturze przedmiotu występuje wiele definicji zarówno popytu, jak i podaży turystycznej. Przez popyt rozumie się najczęściej zapotrzebowanie na szeroko rozumiany produkt turystyczny, na samo uprawianie turystyki.

O ruchu turystycznym decydują popyt i podaż turystyczna. Są to dwa czynniki, które powinny ze sobą współgrać i dostosowywać się do wpływu innych czynników, które z kolei kształtują zarówno popyt, jak i podaż turystyczną. W. Hunziker i K. Krapf definiują popyt turystyczny jako „sumę dóbr turystycznych, usług i towarów, które turyści są skłonni nabyć przy określonym poziomie cen” (Altkom, 1998). Podobnie popyt definiuje C. Kaspar, określając go jako „(...) gotowość turysty do nabycia określonych ilości dóbr turystycznych za określoną cenę”