424 Mieczysław Malewski - Andragogika i jej metodologiczne dylematy jako dyscypliny r=;
Tabela 1. Różnice między badaniami ilościowymi i jakościowymi
Wymiary różnic |
Badania ilościowe |
Badania jakościowe |
tradycja metodologiczna |
scjentyzm |
orientacja humanistyczna |
cel badań |
ustalenie ogólnych trendów |
odkrywanie znaczeń |
i zależności pomiędzy zmień- |
poszczególnych badanych | |
nymi zależnymi i niezależnymi |
układów społecznych | |
rola badacza |
badacz jest niezależny od |
badacz wywiera wpływ |
przedmiotu i sytuacji |
na badaną rzeczywistość | |
badawczej |
i sam doznaje wpływu | |
kategorie |
przyjęte a priori, |
naturalne, wyłaniające się |
pojęciowe |
narzucone przez teorię |
w trakcie badań |
techniki |
testy, pomiary |
wywiad, obserwacja, doświadczanie przez uczestnictwo |
narzędzia |
sondaże, kwestionariusze |
empatia (jaźń) |
wyjaśnianie |
sformułowanie problemu |
pojawiają się w miarę |
i systematyczne testowanie |
dziania się zdarzeń | |
odpowiadających mu hipotez |
i gromadzenia się danych | |
postulowane |
odnoszenie danych do |
traktowanie myśli |
związki |
szerszych układów |
i jednostkowych odczuć |
< determinizm - M.M.) |
jako czynników sprawczych (indeterminizm) | |
ważność |
prawomocność, powtarzalność |
niepowtarzalność, wyniki |
i porównywalność danych |
są następstwem interakcji między badaczem i badanymi | |
ograniczenia |
badanie tylko tego, co można |
nieporównywalność wyni- |
zawrzeć w hipotezach i testo- |
ków z uwagi na niepowta- | |
wać poprzez posiadane narzędzia |
rzalność badań | |
krytyka |
atomistyczne, redukcjonistycz- |
niewyraziste, nienaukowe, |
ne. wnioski oczywiste, zdrowo- |
wyniki oparte na danych | |
rozsądkowe |
anegdotycznych |
Źródło: M.O. Jones, in Search of Meaning. Using Qualitative Methods in Research and App -cation. (in:) M.O. Jones. M.D. Moore and R.Ch. Snyder (eds.). Inside Organizations Understanding ihe Humań Dimension. Newbury Park 1988, Sagę, 35.
4,) S. Palka: Ilośćiowo-ja/cościowe badania pedagogiczne. Referat przedstawiony na konferencji „Metodologiczne problemy podwyższania efektywności nauk pedagogicznych i zwiększania ich wpływu na praktykę pedagogiczną” (Sulejówek, 17-19 X 1988 r.).