73996 skanuj0002

408 Mieczysław Malewski - Andragogika i jej metodologiczne dylematy jako dyscyplin -; _

efektywnego posługiwania się nimi w procesach eksploracji. W takim zna niu. nauka jest rozumiana jako metodologia nauki.

Podejmując się zadania prezentacji andragogiki jako dyscyplin} r.i. wej, wybieram perspektywę, jaką niesie ze sobą trzeci sposób rozumienia nu „nauka”. Prezentowana dalej analiza będzie zatem analizą metodok _ .

Jej celem jest ukazanie alternatyw rozwojowych, wobec których stoi cbe andragogika.

Przyjęcie opcji metodologicznej wymaga, aby punktem wyjścia c : szych rozważań uczynić samo pojęcie „metodologii”. Najczęściej jest or . q wane w dwu znaczeniach. W znaczeniu węższym, wciąż jeszcze bardzo r:z>: wszechnionym, (metodologia to nauka o metodach poznania naukowego i regułach i zasadach posługiwania się nimi w procesie badawczym²⁾. W nitr szerszym, jakie ukształtowało się po tzw. antypozytywistycznym prze *mm w naukach społecznych, metodologia to rodzaj metawiedzy o społecznie słonych celach poznania naukowego i prawomocnych strategiach ich realizaH Ze swej istoty jest ona wielopłaszczyznowa i obejmuje trzy wzajemnie ske-reł wane płaszczyzny. Pierwszą, najbardziej ogólną, jest płaszczyzna ontok^pB na‘^l}. Ontologia jest całościową koncepcją przedmiotu badania, ogólnym 7 .-zat dem na jego strukturę i właściwości. W jej ramach każda nauka odpowie: _ i pytanie: czym jest b}t, który poznajemy?

Płaszczyzną drugą jest płaszczyzna epistemologiczna. W jej obręb^-; ■ m centrują się dyskusje o wiedzy, do jakiej ma prowadzić poznanie nauk: Ogniskują się one wokół pytania: jaki typ wiedzy o bycie nauka ma wytw Ostatnią jest płaszczyzna metodyczna. W tej płaszczyźnie myślenie uczot^^^ koncentruje się wokół pytania: jak prowadzić proces eksploracji, aby pozayai* wiedza o bycie mogła być wytworzona?

Przyjmując zarysowaną wyżej strukturę znaczeniową pojęcia ..rr. .30 dologia”, postaram się zarysować najważniejsze dylematy metodolog:. ~ t przed jakimi stoi dziś andragogika. Można wątpić czy kompleksowe i pek . Ji rozwiązanie jest w ogóle możliwe. Rzecz w tym, aby osiągnąć pewne mir.:- . konsensusu niezbędnego dla wypracowania docelowej wizji andragogik: nauki teoretycznie dojrzałej, zdolnej do poznawczego partnerstwa z inr: t i dyscyplinami nauk społecznych.

2)

3)

S. Nowak: Metodologia badań społecznych. Warszawa 1985, s. 23. Zob.: J. Lipiec: Podstawy ontologii społeczeństwa. Warszawa 1972.