16 Daniela Becelewska
cjuje), lub też pozytywnie odpowiada na taką inicjatywą pomagacza, oferującego gotowość udzielenia jej takiego wsparcia.
Wówczas także osoba taka w wybranym przez siebie pomagaczu upatruje kompetentną wobec własnych problemów i mogącą ją wesprzeć osobą: życzliwą, pomocną bezinteresowną (tj. swojego przyjaciela, powiernika, aktywnego słuchacza, terapeutą...).
Pracownik socjalny w trakcie zdobywania kompetencji zawodowych przyswaja sobie różnorodne techniki pracy z klientem, mające na celu takie wspomaganie go, które warunkuje jego dalszą (w miarą) samodzielną egzystencją życiową.
Są jednak takie sytuacje w życiu człowieka, gdy najważniejsze dla niego (jak wcześniej powiedziano) jest tylko uzyskanie od innych wsparcia emocjonalnego.
Wtedy to właśnie niezbędne stają się takie umiejętności, określane jako techniki wspierania emocjonalnego, których zastosowanie w określonej sytuacji przynosi klientowi: wyciszenie, ukojenie, czy psychiczne wzmocnienie, sprzyjające uzyskaniu stanu względnej równowagi biop-sycho społecznej.
Stąd w ramach wzbogacania kompetencji zawodowych pracownika socjalnego niezbędne jest również przybliżenie i wdrożenie (a czasem tylko przypomnienie) tych technik wsparcia emocjonalnego, które pozwalają (obok innych umiejętności zawodowych) zastosować takie sposoby pomocy psychologicznej, które umożliwią klientowi (jak i każdej innej osobie tego wymagającej) uzyskanie względnej równowagi psychicznej (a tym samym i somatycznej), która umożliwi mu podjęcie dalszych, skutecznych działań samorealizacyjnych.
Tak określona istota wsparcia emocjonalnego pozwala obecnie odpowiedzieć na dalsze interesujące nas pytanie związane z zagadnie-
O funkcjonowaniu emocji człowieka obecnie wiele się mówi i równie dużo czyta w przeróżnych publikacjach (profesjonalnych, popularnonaukowych oraz tygodnikach czy miesięcznikach edukacyjnych). Jest to wynikiem prowadzonych badań naukowych na ten temat, ale także potocznych obserwacji zachowania osób w różnych sytuacjach życiowych.
Dla naszych rozważań na ten temat, bazując na posiadanej przez czytelnika podstawowej wiedzy, niezbędne jest jednakże przytoczenie kilku istotnych dla procesu wsparcia emocjonalnego doniesień naukowych. 1 tak:
Sfera emocjonalna człowieka, według wielu autorów (np. D. Goleman, C. Izard, R. Lazarus, i in.), stanowi fundamentalną oś funkcjonowania psychiki człowieka (obok procesów poznawczych, czyli intelektualnych i wykonawczych, tj. behavioralnych). Wiele współczesnych badań wskazuje również na to, że funkcjonowanie emocji człowieka ma także niebagatelne znaczenie dla jego zdrowia psychosomatycznego (o czym informuje m.in. medycyna psychosomatyczna i psychologia kliniczna). Jest zatem istotnym problemem społecznym, na który (nie tylko naukowcy) pragną obecnie zwracać szczególną uwagę.
Zdrowie natomiast, jak definiuje WHO8, to stan względnej równowagi biologicznej, psychicznej i społecznej człowieka, a nie tylko brak kalectwa lub choroby.
Z tego to względu odpowiedzią na postawione w tytule pytanie mogłyby być słowa L. A. Pervina (2002)9, który stwierdza, że zahamowanie
* Światowa Organizacja Zdrowia.
9 Pervin L. A., (2002), Psychologia osobowości, Gdańsk.