skanuj0222

Rozdział 1

Koncepcje zarządzania strategicznego

21

|dzie do antycypacji nowi gospodaruj ą-bridywalne. izb produkty i tech-granicami powoduje zbytu. Jednocześnie k związane z barie-ttaje istotnym czyn-pcyjnej. Wspomnia-isiębiorstw. W rezul-newnątrz przedsię-Dżna do trzech zja-

r dziedzinie wymo-ae jest z przodowa-m rynku globalnym

p działania na nim,

[sie do zaistniałych ■Ejonowania w wa-

pijących w świecie ■Cęgii długookreso-Mtwarzania na konar związku z proce-piowej, marketingo-pegracji z rynkiem W konkurencyjności prać należy czynni-leede wszystkim in-I wydajnością pracy

Hfedemdziesiątych fcomiast inni, że póź-b wiąże się z wystą-lych w okresie dzie-r naftowej, grożący

12001, s. 63.

załamaniem gospodarki krajów rozwiniętych¹. Dostrzeżono wówczas groźbę szoków strategicznych, braki dotychczasowego zarządzania i potrzebę opracowania systemu przeciwdziałania niekorzystnym zmianom występującym w otoczeniu.

Doskonalenie zasad zarządzania strategicznego miało charakter ewolucyjny i było wyrazem zmian przedsiębiorstwa i jego otoczenia. Zmieniały się wagi i znaczenia poszczególnych zagadnień, wykorzystywano różne metody, techniki i procedury, posługiwano się różnymi pojęciami (planowanie finansowe, planowanie długookresowe, planowanie zorientowane na otoczenie, planowanie strategiczne, myślenie strategiczne, polityka strategiczna, zarządzanie strategiczne, kontrola strategiczna itp.). Z dzisiejszej perspektywy można powiedzieć, że zarządzanie strategiczne przechodzi ewolucję od planowania funkcjonalnego skierowanego na realizację budżetu - przez planowanie długookresowe (wieloletnie budżety, analiza luki strategicznej, ekstrapolacja trendów), metody ekstrapolacyjne, przewidywanie przyszłości - w kierunku analizy pozycyjnej podmiotu, budowania wariantowych strategii, wypływających z orientacji na otoczenie. Zmierza do kierowania przyszłością przez analizę celów, ocenę możliwości rozwoju podmiotu gospodarczego, motywację, myślenie strategiczne i orientację strategiczną (sformalizowane założenia strategiczne, podmiot zorientowany strategicznie, zarządzanie procesami, tworzenie kultury zarządzania strategicznego)¹². Rozwój zarządzania strategicznego ewoluował więc za zmianami występującymi w samych podmiotach gospodarczych, jak i w ich otoczeniu. Zmieniające się otoczenie, które tworzy nowe warunki funkcjonowania i rozwoju przedsiębiorstw ma wpływ na nowe koncepcje, nowe podejścia czy filozofię zarządzania organizacjami gospodarczymi w skali mikro i makro. Przez świat biznesu przewijają się wciąż nowe koncepcje zarządzania, wprawiając w zakłopotanie wielu menedżerów (lean management, TQM, human resources mana-gement, outsourcing, controlling, innowacyjne modele działania, organizacja wirtualna, alianse strategiczne, strategia globalna, organizacja ucząca się, teoria chaosu, wartość dla akcjonariuszy itp.). Wszystkie te koncepcje usiłują dotrzymać kroku najnowszym trendom, żywiąc przekonanie, że pozwolą przedsiębiorstwom uzyskać rynkowy sukces i zająć miejsce przed konkurencją. Na tym tle pojawia się słuszna myśl, że nasza wiedza z zakresu strategii i zarządzania pozostaje nadal fragmentaryczna, niekoherentna, a nawet wewnętrznie sprzeczna¹³. W dziedzinie strategii występuje wiele teorii, podejść metodycznych i filozofii zarządzania przedstawionych jako klucz do skutecznego zarządzania przedsiębiorstwem i uzyskania sukcesu na rynku. Gwałtownie wzrasta podaż koncepcji

1

   Por. S. Sudoł, Przedsiębiorstwo. Podstawy nauki o przedsiębiorstwie. Zarządzanie przedsiębiorstwem, PWE, Warszawa 2006, s. 238.

¹²    G. Gierszewska, Zarządzanie strategiczne, Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania im. L. Koźmińskiego, Warszawa 2000, s. 7-8.

¹³    Por. B. de Wit, R. Meyer, Synteza strategii, Tworzenie przewagi konkurencyjnej przez anali-zowanie paradoksów, PWE, Warszawa 2007, s. 11-12.