18 Rozdział 1 Koncepcje zarządzania strategiczną
Działania weryfikacyjne, konkurencyjne i dostosowawcze stają się coraz trudniejsze ze względu na wysoką turbulentność otoczenia, co niekiedy w literaturze określa się mianem „nowego obrazu konkurencyjnego”1. Przejawia się to przede wszystkim we wzroście strategicznych nieciągłości, globalizacji i umiędzynarodowieniu rynków, zamazywaniu granic struktury sektorów, hyperkonku-rencyjności rynków, dużej presji na satysfakcję klientów, na jakość i ceny, a także koncentracji na innowacjach, na potrzebach permanentnego uczenia się oraz dynamicznych zmianach w kształtowaniu karier i oczekiwań pracowniczych.
Zarządzanie współczesnymi przedsiębiorstwami staje więc wobec określonych wyzwań, jakie niesie ze sobą przyszłość. Oznacza to konieczność ciągłego poszukiwania nowych wzorców instytucjonalnych i zachowań kierowniczych w praktyce. Taka sytuacja pociąga za sobą nowe wyzwania dla przedsiębiorstw, co oznacza potrzebę stałego redefiniowania misji i strategii podmiotów, struktur, umiejętności pracowników, kreowania sprawnych systemów uczenia się, umiejętności budowy strategicznych odpowiedzi na warunki występujące w otoczeniu, tj. odnawiania przedsiębiorstwa2 3. Działania te są z jednej strony rezultatem szeroko rozumianej wiedzy i praktyki ludzi, z drugiej natomiast metodą powstawania i rozwijania wiedzy kapitału ludzkiego, jak i - przede wszystkim organizacji, w których ten kapitał ludzki funkcjonuje, czyli stanowi podstawę mechanizmów kształtowania wiedzy organizacyjnej.
Chcąc dostosować się do otoczenia, aby przetrwać i rozwijać się podmioty gospodarowania powinny realizować rozwój zrównoważony i trwały (sustained developmenfy. Koncepcja rozwoju zrównoważonego wykorzystuje synergię trzech aspektów: ekonomicznego, społecznego i ekologicznego, kształtuje (tworzy) uwarunkowania funkcjonowania i rozwoju przedsiębiorstw. W systemie celów strategicznych jako cele kierunkowe należy rozpatrywać nie tylko cele ekonomiczne, ale również cele społeczne i ekologiczne. Pomiar realizacji określonych celów stanowi podstawę oceny przyjęcia założeń zrównoważonego rozwoju na szczeblu przedsiębiorstwa. Pod wpływem nowych osiągnięć naukowo-technicznych, zmian technologicznych i postępu technicznego następuje konieczność szerszego podejścia do wartości przedsiębiorstwa rozpatrywanego w aspektach zrównoważonego i trwałego rozwoju.
Jest sprawą oczywistą, że występują różnice między przedsiębiorstwami, bowiem ich cel (misja) określa strategię, a strategia ma wpływ na strukturę przedsiębiorstwa (organizacji). Wymaga to naturalnie uświadomienia celu, do
którego przedsiębiorstwo :* mierzą reprezentować. Zasj wewnętrzne) są czynnikan* całej gospodarki, stąd nazyd nolegle w kategorii potenqfl tościowania wagi i znaczeni Obserwuje się w miarę raa znaczenia tzw. zasobów ,.twj zasobów „miękkich” (kompł my i postawy). Te ostatnia [•kreatywnych, twórczydrf^| gospodarujących. Jeśli wietfl nym zasobem, na której H ^również zarządzanie, zwiał z najważniejszych obszan* nie odnosi się przede wszyd nowania i jest skoncentro* kiego pojęcia zarządzani^! by klientów, które wpływ* dów, a więc informacja aj przedsiębiorstwa6.
W warunkach postępują! w skali międzynarodowe* ków produkcji, które otwia ży (likwidacja ograniczę* współokreśla przewagę hfl podstawy rozwoju przedsia Lizy narodowe).
Wobec zmian nieregu* kro na rynku, jak i w skali czy też antycypowaniu technologie i globalizacja I rprzyjmowania niestabilni* strzegając współczesne znoi [ jest stała zmiana8. Z tego! dąży do odniesienia sukca
» 4 P.F. Drucker, ZarządzamĘ^M f 6 Ibidem, s. 29. t 7 Por. J. Naisbitt, Megatrendm 8 P.F. Drucker, Zarządzalifl s. 66-67.
Zarządzanie wiedzą jako kluczowy czynnik międzynarodowej konkurencyjności przedsiębiorstwa, praca zbiorowa pod red. M J. Stankiewicza, Dom Organizatora, Toruń 2006, s. 13.
B. Wawrzyniak, Odnawianie przedsiębiorstwa. Na spotkanie XXI wieku, Poltext, Warszawa 1999.
J. Adamczyk, Koncepcja zrównoważonego rozwoju w zarządzaniu przedsiębiorstwem, Wyd.
Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków 2001.