skanuj0366

14.2. Normalizacja i zasady doboru sprzęgieł

Sprzęgła są zespołami, które ze względu na szerokie zastosowanie najczęściej są produkowane niezależnie od maszyn i urządzeń. Wiele sprzęgieł podlega normalizacji i wówczas parametry ich budowy są podane w Polskich Normach. Niektóre rodzaje sprzęgieł są stosowane w węższym zakresie i wówczas są produkowane według rozwiązań ustalanych przez zakłady wytwórcze w uzgodnieniu z odbiorcami. Zakres parametrów produkowanych sprzęgieł jest wtedy podawany w katalogach zakładowych lub branżowych.

Podstawowym parametrem charakteryzującym pracę sprzęgła jest przenoszony moment obrotowy, zależny od przenoszonej mocy i prędkości

P

obrotowej wg znanego wzoru M = — (M — w N • m, P — w W,

co

co — w rad/s) lub wg wzoru liczbowego

M = 9550— N-m    (14.1)

n

w którym:

P — moc w kW,

n — prędkość obrotowa w obr/min.

W celu zastosowania właściwego sprzęgła należy na podstawie zadań, jakie ma ono spełniać, określić rodzaj sprzęgła i — jeśli będzie to sprzęgło znormalizowane — dobrać z katalogu odpowiednią jego wielkość, zależną od przenoszonego momentu. W czasie pracy sprzęgło może podlegać chwilowym przeciążeniom. Ponieważ nie wszystkie przyczyny przeciążeń mogą być przewidywane w czasie projektowania, uwzględnia się je w postaci współczynnika przeciążenia K, ustalanego doświadczalnie. Moment obrotowy maksymalny wynosi wówczas

Mmajc — KM    (14.2)

Orientacyjne wartości współczynnika przeciążenia dla sprzęgieł są podane w tabl. 14.1, przy czym mniejsze wartości stosuje się dla sprzęgieł podatnych, większe zaś — dla mało podatnych.

Doboru sprzęgieł z norm i katalogów dokonuje się w zasadzie na podstawie M_max, (wzór 14.2), należy jednak zawsze dokładnie zapoznać się z zaleceniami podanymi w normie, ponieważ dla niektórych konstrukcji normy dopuszczają nawet 2 -r- 5-krotne chwilowe przekroczenie momentu nominalnego (M_nom).

Jeżeli w pracy sprzęgła przewiduje się wyłącznie przeciążenia chwilowe, można dobrać sprzęgło na podstawie momentu M (wzór 14.1). Jeżeli potrzebny rodzaj sprzęgła nie jest znormalizowany, projektuje się sprzęgło dostosowane do danej maszyny lub urządzenia.

366