SNV36264

^ tvlko za pośrednictwem rządu pruskiego. Mimo to Krasicki nie złożył HUjj₀łdu homagialnego Fryderykowi, choć wielu na jego miejscu fmjH »o skwapliwie; w swoim imieniu wydelegował tylko sufragana

od dawna sprzyjającego Prusom.

2eh®caa

■r“    ■ •    - "

Krasicki, znalazłszy się w politycznej niewoli, był w sytuacji wyjątkowo tycznej. Pozbawiony dochodów, obciążony sporymi długami zapocząt-■| w warszawskim okresie, kiedy mógł liczyć na ich rychłą spłatę, | u poróżniony z Poniatowskim, nie ma żadnej swobody manewru. Nie ma

^_i nie będzie miał przez lata — swobody poruszania się, bo każdy wyjazd

| ^rdonu wymaga zgody Fryderyka. Przed świętami Bożego Narodzenia _udąj_e się więc na jego dwór do Berlina i mimo uzyskanej nie bez trudu audiencji u pruskiego króla, w końcu stycznia musi ponowić prośbę o uregulowanie swej sytuacji finansowej; a minie jeszcze kilka następnych miesięcy, aanim stosowne decyzje, łagodzące kłopoty biskupa, zostaną podjęte. Tu, 1 Berlinie, zacieśniają się jednak, przerodzone później w wieloletnią przyjaźń, jego kontakty z właścicielem sąsiadującego z Lidzbarkiem Sztynortu — hrabią Ernstem Ahaswerem Henrykiem Lehndorffem, potomkiem szlacheckiej rodziny autochtonicznej, z dawna związanej z Koroną.

.I Przede wszystkim wtedy właśnie, po bolesnych doświadczeniach osobistych, po klęsce I rozbioru, po licznych rozczarowaniach i upokorzeniach, rodzi się wielka twórczość literacka Krasickiego. Dotychczas, mimo rozlicznych obowiązków i oddalenia od Warszawy, był aktywnym współtwórcą „Monitora”. W roku 1765 spod jego pióra wyszło 35 numerów czasopisma, 11766 — przeszło połowa rocznika, w 1767 — tylko 9 numerów, w 1768 — 25, a w roku 1772 — cały rocznik. Miał też Krasicki za sobą — nie udokumentowaną przągbadaczy, lecz poświadczoną przez współczesnych — współpracę z Franciszkiem Bohomolcem przy układaniu jego komedii dla teatru publicznego, znany był ooywiście z licznych mów i kazań. Od roku 1768 prowadził (aż do 1784) dziennik, nie dochowany niestety do naszych czasów. Miał więc niewątpliwie wyrobioną już sprawność pióra — i miał — jak świadczy o tym szczególnie dziennik — wewnętrzną potrzebę rejestrowania swoich przeżyć, doznań i obserwacji.

Teraz więc w osobnym notatniku zaczyna zapisywać tematy bajek później (typowanych w formie literackiej. W roku 1774 „Zabawy Przyjemne i Pożyteczne” drukują oktawę z Myszeidy, tytułując ją Hymnem do miłości ojczyzny, który Anie oę rychło oficjalną pieśnią Korpusu Kadetów. W grudniu roku następnego Sapa zostaje w Warszawie Myszeida, w marcu 1776 — Mikołaja Doświadczyń-Biego przypadki. W 1777 kończy Krasicki prace nad Zbiorem potrzebniejszych taniości, w 1778 Michał Gróll, uzyskujący kolejno przywileje królewskie na Igłowanie utworów Krasickiego, wydaje część pierwszą Pana Podstolego i potajemnie w Lipsku, bez wiedzy i wbrew woli autora — Monachomachię. tytonie obfity jest edytorski plon następnego — 1779 roku: w lutym ukazuje się Historia, w marcu Bajki i przypowieści, w sierpniu Satyry (tzw. część I). W roku Sty pod nazwiskiem swego sekretarza Michała Mowińskiego drukuje Krasicki H (jpośiód ośmiu, jakie napisze) komedie: Solenizant, Statysta i Łgarz. W tymże

439