72 RODOWÓD IDEOWY
liczny związek z właściwą przemianą, której podlegać miał C2ł wiek dążący do poznania wszechświata i siebie samego. Fiud przyjął więc, podobnie jak Maier, całkowicie duchowe rozumiej sztuki alchemicznej. Kamień filozoficzny, którego poszukiwał-alchemicy, utożsamił on z upragnionym stanem niewinności, mąd. rości i harmonii życia biblijnego Adama, opisanym w Księdze Rodzaju39.
W jednym ze swych ostatnich dzieł, Summum bonumĄ0, Fludd dla zobrazowania swych koncepcji posłużył się alegorią kamienia i architekta. Nawiązywał z jednej strony do słów Nowego Testamentu (por. 1 P 2, 5), z drugiej zaś — do ówczesnego stereotypu architekta jako człowieka wszechstronnie wykształconego i doskonałego. Przemieniony człowiek, ta nowa, duchowa istota, miał być żywym kamieniem, cząstką duchowej skały przyszłego, prawdziwie powszechnego Kościoła Chrystusowego: wielkiej świątyni mądrości. Prawdziwy chrześcijanin powinien dążyć do przemiany w taki „żywy kamień” i sam, jako architekt własnej doskonałości, wmurowywać się w ściany przyszłej świątyni41, a jego murarska praca polegać miała na zgłębianiu filozofii świętej i prawdziwie chrześcijańskiej42.
Wyznawców takiej duchowej alchemii Fludd stawiał za wzór wszystkim chrześcijanom, widząc w niej nową, uniwersalną rehgię, na gruncie której może dojść do zjednoczenia podzielonego chrześcijaństwa. Była to religia magów, filozofów i mędrców, ezoterycz-
39 C e g i e 1 s k i, Ordo ex Chao, s. 102-105, 148.
40 Summum Bonum, quod est verum Magiae, cabalae, alhymiae, Fratrum roseae Crucis verorum, verae subiectum. In dictarum scientiarum laudem et insignis calumniatoris Fratris Marini Mersenni dedecus publicatum, per Joachi-mum Frizium [pseud. = Robertum Fluddum], Frankfurt 1629.
41 C e g i e 1 s k i. Ordo ex Chao, s. 185-186; t e n ż e. Sekrety masonów s. 29-30.
42 Philosophia sacra et vere Christiana - dokładnie tak zatytułował Fludd inne swoje dzieło, wydane po raz pierwszy również w 1629 r.