76
RODOWÓD IDEOWY
czesnych autorów masońskich przedstawia tę zależność w następu jących słowach:
Główne źródło masońskich symboli znajduje się w tradycji alchemi'
- i to nie tylko jeśli chodzi o podstawowe pojęcia, takie jak wienie człowieka” czy „tajemnica”, lecz także w związku z takimi symbolami jak „wąż jedzący swój ogon” (obraz wieczności i boskiej mądrości), „cyrkiel”, „kątownica”, „liniał”, „kamień ociosany", „kolumny”, „pion”, „gwiazda pięcioramienna”, „gwiazda sześciora-mienna”, „trójkąt” (święta delta), „dwugłowy orzeł” itd. Można więc stwierdzić, że większość symboliki wolnomularstwa spekulatywnego jest wynikiem wpływu uczonych ludzi, którzy weszli do wolnomularstwa w siedemnastym i osiemnastym stuleciu i przekształcili jego symbolikę dzięki zastosowaniu własnej, dogłębnej znajomości myśli alchemicznej50.
Po drugie, hermetyczny rodowód mają centralne idee nowoczesnej masonerii, decydujące o jej oryginalnej tożsamości i odmienności od „operatywnej” poprzedniczki. Są nimi:
1. moralne doskonalenie człowieka jako funkcja rytualnej inicjacji;
2. indywidualne poszukiwanie metafizycznej i moralnej prawdy w świecie ezoterycznych symboli.
Po trzecie, działalność zewnętrzna masonerii spekulatywnej, zmierzająca bardziej lub mniej bezpośrednio ku reformie świata i zjednoczeniu ludzkości, stanowi wierne echo poźnohermetycz-nych, różokrzyżowych utopii.
50 G. di Bernard o, Freemasonry and its Image of Man, Tunbridee Wells 1989, s. 42.