str1 (36)

utr polnej me zależności politycznej republiki i dała miastu przodujące miejsce w handlu światowym. Republika wenecka nie ograniczała swej działalności jedynie do pośrednictwa handlowego. In / w XI w. w pracowniach założonych przez przedsiębiorców weneckich zorgaiu/owano jedwabnie/v iH/.eiiiysl tkacki najpierw w zagranicznych dzielnicach handlowych Konstantynopola Wyroby łych pracowni, wykonywane przez greckich i przyuczonych włoskich tkaczy, naśladowały w kompozycji i technice wzory bizantyńskie.

Tkactwo weneckie rozwijało się tak szybko, że juź w XIII w. przeniesiony do Wenecji przemysł i kucki był /dolny do eksportowania luksusowych tkanin jedwabnych, nie ustępujących wyrobom bizantyńskim i arabskim pod względem techniki wykonania i walorów artystycznych.

II1BMOG RAFIA

A. W. Arcichowski: Istoria kultury drewnie) Rusi. Moskwa 1948 (Akademia Nauk ZSRR).

S. Edeasolt: Orient et Occident. Recherches sur ies infiuences byzontines et orient aleś en France avani er pendant fes croisades, t. 1—2, Paris 1928/1929.

O, von Falkę: Kunstgeschichte der Seidenweberei, t. 1- 2, Berlin 1913.

O. von Falkę: Der Mainzer Goldschmuck der Koni-gin Gisela, Berlin 1913.

A. Gra bar: La Peinture religieuse en Bułgarie, Paris 1928.

J. 1vanov: Le Cos tu me des anciens Bu!gar es (L^łArt byzantin chez les Slaves), t. 1, 2, Paris 1932, s. 325-333.

Millet: VArt byzantin ckez les Slaves, 1'ancienne Russie, les Slaves catholkfues, t. 1—2, Paris 1932.

P. MolmENTT : La starui di Yenezia nełla vita priyata, c. 1, Bergamo 1905.

P. Mouratoff : VAncienne peinture russe, Roma— Praha 1925.

VI. Petkoytć: La Peinture serbe du Moyen-Age, Beograd 1934.

UBIORY DŁUGIE I FAŁDZISTE OD XI DO POŁOWY XIV WIEKU

Wśród zabytków, które mimo stylizacji formy i ograniczenia szczegółów w przedstawieniu postaci ludzkiej pozwalają na poznanie współczesnego ubioru, ważne znaczenie posiada słynna haftowana opona z Bayeux. Wykonana w latach 1088—1092, była pierwotnie przeznaczona do dekoracji w formie fryzu ściennego wnętrza dawnej katedry w Bayeuit. Kompozycja opony zawiera liczne epizody z historii przygotowania przez Normanów wyprawy na Anglię, lądowanie wojowników, które zostały przedstawione w konturowym rysunku haftu i w barwnych szczegółach zdobienia (139 a). Większe plamy barwne tworzą sylwety koni wypełnione dowolną, np. niebieską barwą, natomiast w rysunku i w doborze barw ubiorów i ich zdobienia widać dokładną obserwację najbliższego otoczenia; zostały zróżnicowane w wyglądzie odrębne grupy społeczne, podkreślone zdobieniem i długością ubioru (139 a, d).

< Zasadniczą formą ubioru, w którym przedstawieni są na haftowanej oponie z Bayeux zarówno wojownicy, jak i rzemieślnicy biorący udział w akcji, była tunika z wąskimi rękawami, sięgająca do kolan, obciśnięta w stanie paskiem (139 b-d). Ozdobą i wykończeniem tuniki wokół szyi było naszycie z barwnej tkaniny o charakterystycznej formie, rozszerzonej na wysokości ramion, u dołu zaś zaostrzonej; z tej samej tkaniny były wąskie mankiety przy rękawach. Rozcięcie tuniki na ozdobnym przedzie świadczy, że była wciągana przez głowę. Przy niektórych tunikach dodawano jeszcze przy dolnym brzegu kolorową listwę lub frędzle.

139 u. Strój książęcy Wilhelma Zdobywcy; li płaszcz książęcy na krótkiej itiniee — Harold składający przysięgę; e. kzói-kie tuniki i płaszcz z łdamrą przesuniętą do przodu — giermkowie Harolda; J. krótka tunika młodzieńca z powtarzającą się stale formą obszycia wokół szyi