CCI00135

Wreszcie wśród zasad dotyczących ustroju politycznego V Republiki wymienić należy zasadę rozbudowanej i zinstytucjonalizowanej formy pozaparlamentarnej kontroli konstytucyjności ustaw, sprawowanej przez Radę Konstytucyjną.

III. SYSTEM PARTYJNY - PODSTAWOWE SIŁY POLITYCZNE FRANCJI

1. CHARAKTERYSTYKA SYSTEMU PARTYJNEGO FRANCJI

Francja stanowi przykład kraju, w którym funkcjonuje klasyczny system wielopartyjny, przy czym na przestrzeni lat powojennych wskazuje on wyraźną ewolucję od postaci wielopartyjnego rozbicia do systemu dwublokowego. Tradycje partii politycznych sięgają w tym kraju w. XIX, z tym że w okresie III Republiki partie występowały głównie na terenie parlamentu, nie mając w zasadzie komórek organizacyjnych w terenie. Wyjątek stanowili pod tym względem socjaliści i komuniści.

Sytuacja zmieniła się zasadniczo w IV Republice, kiedy partie doznały znacznego wzmocnienia organizacyjnego. Wpłynęło na to szereg czynników: a) pojawienie się na arenie politycznej nowych partii bądź umocnienie partii, które w okresie III Republiki były partiami opozycyjnymi (komuniści, a także socjaliści, którzy poza okresem rządu frontu ludowego nie brali udziału w rządzie, czy też nowe siły jak MRP), b) doświadczenia wyniesione z ruchu oporu, które dowiodły ogromnego znaczenia czynnika organizacji w życiu politycznym, c) sprawna struktura organizacyjna partii komunistycznej, w wyniku której inne partie, stosując środki skutecznego przeciwstawienia się jej, zaczęły zwracać większą uwagę na sprawy dyscypliny wewnętrznej i sprawność organizacyjną.

W okresie IV Republiki wystąpiło duże rozbicie polityczne społeczeństwa, czego wyrazem było istnienie wielu partii. Szereg z nich posiadało reprezentację w parlamencie, żadna jednak nie zdobyła dominującej pozycji i przewagi. Partie były skłócone, zdolne do tworzenia sojuszy negatywnych, obliczonych na obalenie rządu, a jednocześnie niezdolne do zawarcia sojuszy pozytywnych. Stąd nie wszystkie partie, które przyczyniły się do obalenia gabinetu, były w stanie porozumieć się i stworzyć nową koalicję. O ile FPK, stanowiąca mocne ogniwo koalicji rządowej w latach 1944-1947, przyczyniała się do stabilizacji rządu, otyłe wyizolowanie jej i zepchnięcie w r. 1947 do opozycji musiało spowodować znaczne zmiany. W ich wyniku nastąpiło przesunięcie się sił sprawujących ster rządów na prawo, bowiem większość rządowa została uzupełniona o partie prawicy i centrum. Stąd też w miejsce rządów centrolewicowych z lat 1944— '.947 pojawiają się w okresie późniejszym gabinety centroprawicowe.

Istotne zmiany następujące w życiu politycznym V Republiki znajdują wyraz w systemie partyjnym. Wiążą się one z zanikiem pewnych partii (MRP)

141