114528

I. Ustrój polityczny USA

Państwo federalne - 50 stanów. USA są republiką prezydencką (od 1787), gdzie obowiązuje zasada rozdziału władz. Głową państwa jest prezydent (obecnie republikanin George W. Bush), wybierany po uzyskaniu nominacji partyjnej w pierwszej turze w wyborach powszechnych, a w drugiej przez wybranych w wyborach powszechnych elektorów (kolegium elektorskie). Kadenq'a prezydenta trwa 4 lata z możliwością jednej resekcji. Prezydent pełni funkcję głowy państwa, szefa rządu, szefa dyplomacji USA, naczelnego dowódcy sił zbrojnych, szefa partii. Prezydent nie ma prawa inicjatywy ustawodawczej, może jedynie wskazywać konieczność

regulowania prawnego różnych dziedzin, ma prawo weta blokującego, w przypadku ponownego przegłosowania ustawy większością 2/3 głosów weto upada, prezydent ma obowiązek kontrasygnaty ustaw, komunikuje się z parlamentem za pomocą corocznego orędzia o stanie państwa, przedkłada projekt budżetu, nie może rozwiązać parlamentu. W wypadku opróżnienia urzędu, prezydenta zastępuje wiceprezydent, a w wypadku opróżnienia obu urzędów - speaker Izby Reprezentantów, a w dalszej kolejności przewodniczący Senatu. Władza ustawodawcza należy do Kongresu: Izba Reprezentantów (435 osób, kadencja 2 lala, wybranych w wyborach bezpośrednich) i Senat (100 osób, kadencja 6 lat, co 2 lata odnawiana 1/3 składu, reprezentacja poszczególnych stanów). Kongres nie może zmienić konstytucji USA, wnosi jedynie poprawki, może postawić prezydenta w stan oskarżenia (impeachment), obowiązuje wówczas większość 2/3 głosów, przewodniczy prezes Sądu Najwyższego. Stany posiadają własne władze ustawodawcze, wykonawcze, sądownictwo i konstytucje. Dzielą się na hrabstwa (powiaty). Autonomia nie obejmuje obrony, spraw zagranicznych i emisji pieniądza.