str68i

owady żerujące najczęściej na liściach zarówno w stadium dorosłym - imago, jak i larwalnym - gąsienicy.

Transgeniczne zwierzęta gospodarcze otrzymuje się także, aby wykorzystać je do produkcji zrekombinowanych białek o znaczeniu farmaceutycznym.

Białka te wytwarzane są w gruczołach mlecznych i wydzielane z mlekiem przez transgeniczne owce, kozy i bydło.

W ten sposób udało się uzyskać a-l antytrypsynę, stosowaną w leczeniu rozedmy i innych chorób płuc, czynnik krzepliwości krwi, erytropoetynę, 8 - interferon, stosowany w zwalczaniu infekcji wirusowych i nowotworów, a także hormon wzrostu.

Entuzjastyczne prognozy, związane początkowo z GMO, ustępują ostatnio miejsca poważnym obawom, chociażby ze względu na używanie w produkcji GMO genów odporności na antybiotyki, jako genów pomocniczych. Może to grozić wyselekcjonowaniem w przewodzie pokarmowym osób, które odżywiają się transgenicznymi produktami, mikroorganizmów odpornych na antybiotyki.

Wyrażane są także obawy, czy uprawy genetycznie modyfikowane w dalszej perspektywie nie ograniczą bioróżnorodności czyli różnorodności form i struktur tworzących gatunki, odmiany i rasy.

Bioróżnorodność zapewnia organizmom szansę przeżycia w zmieniających się warunkach środowiska.

Ujednolicenie monokulturowe zagrażać może zabezpieczeniu żywnościowemu w razie zadziałania niekorzystnego czynnika (klęski żywiołowej, zarazy).

Kontrowersje, związane z produkcją GMO sprawiają, że wprowadzono w Europie, także w Polsce, szczegółowe przepisy, zobowiązujące do uzyskiwania zezwoleń i znakowania wytworzonej w ten sposób żywności.

Podstawowe piśmiennictwo:

J.Bal (red.): Badania molekularne i cytogenetyczne w medycynie. Elementy genetyki klinicznej. Springer PWN 1998.

M.Connor, M.Ferguson-Smith: Podstawy genetyki medycznej. Wydawnictwo Lekarskie PZWL 1998.

P. Węgleński (red.): Genetyka molekularna. Wydawnictwo Naukowe PWN 2000.

69