Strona070

prędkeś'. palenia w stanie sprasowanym nie większy niż

1    2 ^mVsek, w małych elementach (gwiazdki nabojów sygnali

zacyjny^ 26 mm i granatów karabinowych) — masami o prędkości p¹lenia od 5 do 10 mm/sek.

Aby Spełnić pierwszy z warunków, należy tak dobrać składniki mas ośwj_et]_ają_Cy_Cj_{lj a}by _masy podczas palenia wydzielały maksymalną ilość ciepła.

W pierwszej części tej książki podano, że ilość ciepła wydzielająca s.ę podczas palenia 1 g mas oświetlających waha się w granicach <¹j i 2 do 2,0 kcal. Doświadczenie wykazało, że dostatecznie dużij ilość energii świetlnej otrzymuje się przy paleniu tych mas, kt)j._e wydzielają energii cieplnej co najmniej 1,5 kcal/g. Liczba h będzie dalej, służyła nam jako jedno z kryteriów właściwego dcb_0llJ składników mas oświetlających.

Ilości e:i_ergii cieplnej przekształconej w płomieniu w energię świetlna

^7^ajność świetlna mas oświetlających jest funkcją

Wartcść liczbową wydajności świetlnej wyznacza wiele czynni-

ków; mianowicie: zdolność promieniowania produktów palenia, rodzaj Vidma promieniowania, rozmiary i własności optyczne płomień_a> prędkość palenia mas i inne. Aby wydajność świetlna była jak największa, należy tak dobrać skład masy i konstrukcję •lementij pirotechnicznego, aby płomień elementu miał maksymalną tą_mp_0ra,t_urę₎ aby zawierał odpowiednio dużą ilość stałych lub ciekły_Ch cząstek, dobrze promieniujących światło w stanie fozżarz(^y_m, _aby płomień miał dużą powierzchnię promieniowania.

Do ^Zyskania dużej powierzchni płomienia dążymy dlatego, że rnergia świetlna promieniowana przez płomień w jednostce czasu

leży cy średniej jaskrawości płomienia (w stilbach) i od powierzani świecącej (w cm²):

F (lumenów) = n B (stilbów) • S (cm²).¹

Niżej podajemy objaśnienie jednostek, którymi będziemy posługiwać _sję _w dalszej części książki.

L Poq_st awową jednostką światłości (natężenia światła) łwt kani_e}_a (_cd, nowa świeca), równa 1/60 światłości, uzyskiwa-

nej z 1 cm- powierzchni ciała absolutnie czarnego w temperaturze krzepnięcia platyny (2046,6 K).

2.    Jednostką strumienia świetlnego jest lumen (lm); jest to strumień świetlny, który wysyła źródło światła o światłości 1 kandeli w obszarze jednostki kąta przestrzennego.

Źródło światła, które w każdym kierunku wykazuje światłość 1 kandeli, daje całkowity strumień świetlny równy 4 rc I = 4 lm « 12,5 lm.

3.    Jednostką natężenia oświetlenia (jasności oświetlenia) jest luks (lx); jest to jasność powierzchni, którą daje strumień świetlny 1 lumena padający na powierzchnię 1 m-\

4.    Jednostką jaskrawości (jasności, blasku) jest stilb (sb) — jaskrawość równomiernie świecącej powierzchni dającej światłość 1 kandeli z 1 cm².

§ 2. PROMIENIOWANIE CIEPLNE I LUMINESCENCYJNE

Promieniowaniem cieplnym nazywamy to promieniowanie, którego źródłem jest ruch falowy cząsteczek substancji stałych lub ciekłych, ogrzanych do wysokiej temperatury (ponad 500^UC).

Obecność w płomieniu rozpalonych cząsteczek stałych lub ciekłych jest konieczna, gdyż rozżarzone gazy i pary (warunkujące w cgóle tworzenie się płomienia) emitują stosunkowo niewielką ilość energii. Promieniowanie cieplne cząstek ciał stałych i ciekłych znajdujących się w płomieniu odbywa się w zasadzie tak jak promieniowanie ciała doskonale czarnego. Energia świetlna emitowana przez płomień wzrasta szybko wraz z temperaturą.

W tablicy 44 podano zależność od temperatury* jaskrawości i emisji światła ciała doskonale czarnego.

Tablica 44

Jaskrawość i emisja światła ciała doskonale czarnego w różnych _____temperaturach    _

Temp. °K	Jaskrawość w sl il ha cli	Emisja światła Jin/W	Tein |). ° K	.1 fisk^1 <i o '<• w s'ill>arli	Emisja światła im/W
11)00	2	0,2	281 Ml	1552	13.0
2000	AA	i ,r>	2000	2872	10.2
221 Mi .	1 ••'.(>	3 ■>	3500	0432	31,7
2 !00	223	A,A	Ą 000	2.31 • |0^4	50,3
2100	300	(i,(i	51H Ul	8. "i 1 • I0^4	74
2U00	7711	W/i	11000	1,08-10*	84

* W rozdziale VIII, § 2 podano prawu promieniowania ciała doskonale / czarnego.

143

1

Poda\_a zależność jest słuszna jedynie w pierwszym przybliżeniu, gdyż fSlumienie świecą nic tylko z powierzchni, ale również z, całej swej masy; |e¹lnuikże _w wielu przypadkach przy dostatecznie dużych rozmiarach płomieni i Przy dużym współczynniku pochłaniania własnego światła — na-WV tra.<l_ować płomienie mas oświetlających jako źródła świecące po-wlm/.chrii^jj Znaczna część promieniowania warstw wewnętrznych płomieni zcs.,j_c pochłonięta przez warstwy zewnętrzne.