z rys. 11.2g. Jest on bowiem sumą geometryczną momentu gnącego Mg i zredukowanego momentu skręcającego M'
o. =
M
ś kg (najczęściej kgo)
(11-15)
ś k (najczęściej kj
Z warunków (11.15) dla pełnych przekrojów kołowych wynikają następujące wzory stosowane w obliczeniach średnicy wału
3
d £
32
gi _
\ nkon N 8°
przy przewadze naprężeń gnących oraz
= 2,17
\
M.
Zg
go
(11.16)
N
32 Af
16-- = 1,46
Tlksj
M.
(11-17)
przy przewadze naprężeń skręcających.
Mając określony rozkład wartości momentu zastępczego (rys. 11.2g), oblicza się w poszczególnych przekrojach, ze wzoru (11.16), średnicę wału. W tym celu wygodnie jest prowadzić obliczenia w formie odpowiadającej poniższej tabeli, wypełniając ją dla przyjętych przekrojów od góry do dołu.
Nr przekroju |
1 |
2 | |
Mw [N ■ m] z wykresu | |||
^ [m3] go | |||
N ** [m] | |||
3 Mzx [m] N Kgo |
Na podstawie uzyskanych wyników wykreśla się zarys wału, łącząc linią kolejno punkty wyznaczone przez odłożenie wartości średnic w odpowiednich przekrojach wału (rys. 11.2h). Wał o takiej zmienności średnic jest w przybliżeniu wałem o stałej wytrzymałości dla danego układu obciążenia. Wykorzystując zarys wału o stałej wytrzymałości projektuje się jego rzeczywisty kształt w ten sposób, aby jego wytrzymałość w każdym przekroju (nawet osłabionym np. rowkiem pod wpust) była większa lub równa wytrzymałości wału o stałej wytrzymałości, tzn. aby jego średnica w każdym miejscu była większa od średnicy wału o stałej wytrzmałości.
69