strony158 159

wartości ogółem). Analiza danych PA1Z potwierdza znaczną koncentrację kapitału według źródła pochodzenia - 69% zagranicznego kapitału pochodziło tylko z pięciu krajów: Stanów Zjednoczonych, Niemiec, Włoch, Francji, Holandii oraz koncernów międzynarodowych. Inwestycje z krajów Unii Europejskiej na koniec 1997 r. wyniosły 9,6 mld USD, co stanowiło 54% zainwestowanego w Polsce kapitału. W tym samym czasie udział inwestycji z Azji wyniósł zaledwie 6,7%. Listę 10 największych inwestycji zagranicznych według firm zawiera tabela 7.

Tabela 7. Najwięksi inwestorzy zagraniczni w Polsce (stan w dniu 31 XII 1997 r.)

Lp.	Nazwa firmy	Wielkość inwestycji (min USD)	Kraj pochodzenia	Rodzaj prowadzonej działalności
1	FIAT	1141,9	Wiochy	samochody
2	Daewoo	1011,3	Korea Pld.	samochody, sprzęt elektron.
3	EBRD	616,5	między n.	bankowość, współpraca kapit.
4	Polish American Enterprise Fund	505,0	USA	współpraca kapitałowa, ud/.inl w prywatyzacji przedsięb.
5	PepsiCo	412,0	USA	przemysł spożywczy
6	International Paper Comp.	370,0	USA	artykuły papiernicze
7	ING Group	350,0	Holandia	bankowość
8	Coca-Cola Amatil	285,0	Australia	napoje bezalkoholowe
9	ABB	282,0	międzyn.	urządzenia energetyczne, tui biny, silniki elektryczne
10	Philip Morris	282,0	USA	przemysł tytoniowy

Źródło: Dane PAIZ.

7.3. Ryzyko inwestycyjne w Polsce według branż

Według Instytutu Koniunktur i Cen w końcu 1996 r. zarejestrowanych było w Polsce 29 157 przedsiębiorstw z udziałem kapitału zagranicznego. Na listę tę składają się 704 spółki akcyjne, 27 918 spółek z ograniczoną odpowiedzialności!) oraz 535 zagranicznych przedsiębiorstw drobnej wytwórczości. Firmy te stanowiły 12,2 % wszystkich podmiotów zarejestrowanych w systemie REGON.

Największe zainteresowanie kapitału zagranicznego koncentruje się, według klasyfikacji EKD, w sekcjach: hotele i naprawy - 36,5% wszystkich zarejestrowanych podmiotów; handel i restauracje - 27,4%; transport, składowanie i łączność - 24,4%, przemysł - niespełna 24%. Liczba zarejestrowanych podmiotów w danej branży nie jest oczywiście jednoznaczna z wartością zaangażowanego kapitału. Jest ona jednak ważnym wskaźnikiem, świadczącym o atrakcyjności inwestycyjnej poszczególnych branż.

Według stanu na koniec 1997 r. najwięcej kapitału zagranicznego ulokowano w działalności produkcyjnej - 62,4% ogółu kapitału, tj. ponad 11 mld USD (patrz tab. 8). W ramach tej sekcji EKD najwięcej zainwestowano w produkcję artykułów spożywczych, napojów i tytoniu (18,5% ogólnej wartości inwestycji), w środki transportu (14,2%), przemysł papierniczy, działalność publikacyjną i poligraficzną (6,5%). W dalszej kolejności kapitał lokował się w pośrednictwie finansowym (17,7%). Znacznie mniejsze zaangażowanie dotyczy handlu i napraw (ok. 8%), transportu i łączności (4,2%) oraz budownictwa (3,1%).

Przedstawiona wyżej stiuktura branżowa inwestycji zagranicznych jest wynikiem prywatyzacyjnej polityki państwa - z jednej strony i preferencji inwestorów zagranicznych z, drugiej. W pierwszym znaczenia nabiera podaż dobrych firm państwowych przeznaczonych do prywatyzacji. Skarb Państwa sprzedał w 1996 r. inwestorom zagranicznym 84 przedsiębiorstwa państwowe, z których 67 znalazło inwestora strategicznego. Były to głównie branże spożywcze (48,4% inwestycji), przemysł chemiczny (15,9%), elektromaszynowy (14,5%), drzewno-papierniczy (9,9%) oraz przemysł mineralny (8,4%). Struktura inwestycji byłaby z pewnością inna, gdyby prywatyzacja tzw. branż i gałęzi przemysłu strategicznego nie była uzależniona od decyzji Sejmu.

Preferencje inwestorów zagranicznych są odzwierciedleniem atrakcyjności i ryzyka inwestycyjnego branż polskiej gospodarki⁶³. W rankingu ryzyka

⁶¹ Przedstawione niżej wyniki pochodzą z pracy Z. Dworzcckiego i in. f 1994].