str064 65

65. Wężymord (Scorzonera humilis L.). Roślina pajęczynowato-wełniasta, przy tym prawie naga. Łodyga wzniesiona u nasady, pokryta brunatnymi pochwami obumarłych liści. Liście pojedyncze, całobrzegie, o żyłkach równoległych; odziomkowe eliptyczne lub podłużnie lancetowate, ostre, ogonkowe. Kwiaty jasnożółte, wszystkie języczkowate.

Roślina wieloletnia, wysokości 5—45 cm. Część jadalna rośliny, to liście w stanie surowym lub po ugotowaniu. Dość pospolita na całym niżu.

66. Szczawik zajęczy (Oxalis ace-tosella L.). Mała roślinka (ok. 10 cm wys.) wieloletnia o cienkich trójlist-k owych liściach przypominających liście koniczyny. Występuje w lasach liściastych i iglastych. Jest jadalna na surowo, w smaku — mniej kwaśna niż szczaw; można z niej także przygotować zupę, przyrządzając jak szczawiową.

64

ROŚLINY STOSOWANE JAKO PRZYPRAWY LUB UŻYWKI

Z licznych roślin, szczególnie z liści aromatycznych ziół, można przyrządzać napoje aromatyczne, przypominające herbatę.

Do tego celu można użyć suszonych listków poziomki, maliny, borówki czernicy i borówki brusznicy, a także czarnej porzeczki, wierzbówki wąskolistnej, owoców róży itp. Herbatę przygotowuje się przez zalewanie wrzątkiem wysuszonych liści i przykrycie naczynia. Ziół nie należy gotować, gdyż tracą wtedy aromat i obniża się ich wartość witaminowa. Takie napoje mają również lecznicze znaczenie, gdyż oprócz witamin zawierają substancje wyciągowe, które korzystnie oddziałują na organizm, przynosząc ulgę w różnych schorzeniach.

67. Kminek (Carum carvi). Roślina dwuletnia z rodziny baldaszkowatych wysokości do 1 m. Liście są podwójnie pierzastodzielne, kwiaty drobne, białe, zebrane w baldachy. W jednym roku wytwarza rozetę liści, w drugim pędy owocujące. Drobne owoce-rozłupki, zawierają kminkowy olejek, są wykorzystywane w lecznictwie i gospodarstwie domowym. Rośnie na miedzach, łąkach i pastwiskach.

S-Zy.

68. Chrzan pospolity (Armarcia la-pathifolia Gilib.). Bylina o liściach odzimkowych wielkich, podłużnych, piłkowatych i grubych korzeniach, używanych jako popularna przyprawa do potraw, o ostrym smaku. Liście można wykorzystać do owinięcia świeżych lub pieczonych produktów mięsnych przeznaczonych do przechowywania.

65