2 CzqS£ K PoOsuwy fccnunrfcacrł
4. 1.1. Reguły językowe
Idea. >r ję*vk |cm alctywmrfdą iikie) unkowaną określonymi regulnmi. małe wrraśnk1, w jaki sp'mr>h określamy. j»We cośjna znaczenie I co powinniśmy powiedzie* w mipowicci/i. Ludrie wykor/yM nj:| reguły przy wyborze /nar/MI pwnKh stów lub wvra/eń. pk rrtwnież po ««. *»> określić, co powinni powiedzieć w Crjkcir romiowy. I*ier^*/v rodzaj reg«d może być nazwany konsty«uującym. •> drugi Dormaiywnym ftlronen. 1999).
Reduty konstytuujące pomagają nam /ro/umieć. co pewne słowa oznaczają u/Ihi dli >kMh kategorii pojędouych należą. Reguły konstytuujące zawierają podstawowy mtim «ł>)u i mówią nam. co t<* stówa oznaczają i jak je mamy /inrrrprrtoH»ć- Ola przykładu rozważ następujące słowa i wyrażenia. Co one mają ze sob.f wspfVlncgo?
.Oetf!*. .Ci» się d/icjc?". ..jak się mas/?". -Nie widziałem ciebie przez jakiś Jtalo!". .Dobr/e cię widzieć!"
Prawdopodobnie sły>/;itcś te różne słowa r wyrażenia miliony razy i inter-prrtujrvj*r piko po/druwicnia wypowiadane przez jedną osobę, kiedy on Jub ona •potyka innych. A Zierem świadomie lub nieświadomie stosujesz zasady konstytuując r do słów i wyrażeń dla określenia icł* znaczenia oraz Funkcji w rozmowie.
Skoro jur /astowuałeś i rgul) konstyniujące do interpretacji słów i wyrażeń innej osoby. li* reguły normat^nr pomagają ci w wyborze reakcji właściwej v* danej sytuacji komuntfcacyjoęj. Reguły normatywne zazwyczaj mają posrar: .Jc/rli zajdzie X. to potem następuje V" a ich podstawą jest założenie, że język ma olę* nor nul vwną oraz tworzy uczucia i /obowiązania. *I'woj» interpretacja tego, co «*króJonc słowa i wyrażenia znaczą, wpływa na rodzaj reakcji, do której jesteś zobowiązany, która może być dozwolona lub zakazana. Jaka jest twoja reakcja. kird> kfdfi fjr>ti< liodzi do ciebie na korytarzu i wyciąga rękę. mówiąc: „Czek!’ Bardziej ni/ prawdopodobnie /interpretujesz to jako pozdrowienie i w rezultacie i /uy*/ się •linie zobowiązany do zareagowania jakimś rodzajem pozdrowienia. Sposób, w jaki ta osoba wykorzystała Język, tworzy poczucie zobowiązań i; i — musisz j*krri /jnragować Możesz wybiei.ić z szerokiego zakresu dostępnych reakcji. Mo/o/ odpowiedzieć /d« ydowan>Tii „Czek!" albo powiedzieć „HaJol" lub . l»-.bizc. >r « «v widzę." Powicilzenic* pewnych rzeczy może być również zabronione.
przykład, kietl> kioi pozdrawia cię i pyta: „Jak leci?" zakazane jest obrażenie u-| MM»bs -*>,*i» li.ij. ty idioto. \ic* muszę ci nic mówić!" albo rzucenie wyzwania lypu
_____ ~<śry to |esi dba cubic ważne? Przecież i tak cię nie obchodzę."
nim-* Krguh noimaiywne *ą normatywne w tym sensie, że mówią, co
- '*-r.v, powinieneś »*»bw w traka ic mterakaft. Określają zarówno możliwości d/uLmu «r«# możemy zrobić), jak i zakazy (czego nam nie wolno).
/ ^*v ^twuraieć język, powinieneś wiedzieć, jak współd/JalaJą
reguł v normarywur i konstytuują* «• Pomocny w tym będzie Rysunek 4 I kroi v |(oka/u|r. i*k używamy języka, kiedy wymicnńtmy ze sobą pizdrowienia. KeguJs konstytuujące przyjmują • tąg dów: .jak l«i?" i mówią nam. źe te słowa
Ik/ąńęjako po/(lrowienir w danym kontekście. Kiedy już przy pisaliśmy /.nar /••nu ą*wdrowicntc" tym słowom, w większości przypadków reguły normatywne zobowiązują nas do reagowania po/drowtemem. które możemy wyrazić w różny ęuwib. W tym samym czasu-, zakazane jest obrażanie łtib ignorowanie osoby po powiedzeniu przez nią wstępnego pozdrowienia. To. co ję/y k oznacza i sposób, w który strtikturalizujemy nasze użycie języka, może być zrozumiane przy wykorzystaniu reguł konstytuujących i normatywnych. Reguły konstytuuje pomagają nam przypisać znaczenie słowom i wyrażeniom. Reguły normatywne pomagają poznać możliwe sposoby reakcji w związku / naszą interpretacją
REGUŁY KONSTUTUUJĄCE
REGUŁY NORMATYWNE
RYSUNEK 4 J
Reguły pozdrawiania
Reguły konstytuuj pomagają Interpretował *»» i wyrewa. k-enąą naszymi
reatóam i. W tym przypadku, wyrażenie i temjstraty jestiIntapretara.*;«ta»yi p*« «M|isąocMi» latórnożlhtre do poyfcda. Ostatnia teatejalcstniMbSśura.pjnana reguły normatywne okaaM obrażania kogoś