wykłady z socjologii 13 2014 (45)

WIEDZA MEDYCZNA = TREŚĆ PRACY ZAWODOWEJ LEKARZY

Koncepcja E. Freidsona

*    Nauka instytucjonalna oparta na paradygmatach: praca

badawcza wyrastająca z wielu osiągnięć naukowych przeszłości, które dana społeczność aktualnie akceptuje i traktuje jako fundament swojej praktyki ( np. model etiologii choroby, rozwinięty na podstawie bakteryjnej teorii chorób).

*    Wiedza empiryczna o organizmie i technikach jego naprawy:

biologiczne, chemiczne, fizyczne i inne cechy charakterystyczne dla stanów patologicznych, oraz o technikach, przy pomocy których stany te mogą być w swoim rozwoju zatrzymane, leczone, „reperowane”, „ulepszane”.

*    Medyczna koncepcja choroby: twierdzenia wyznaczone przez profesjonalne koncepcje patologii, prowadzą do nazwania lub nienazwania pewnych stanów fizycznych lub psychicznych chorobą.

*    Sztuka lekarska + praktyczne kliniczne doświadczenia: zawodowe zwyczaje nieskodyfikowane i empiryczne niesprawdzalne; prawa - które regulują i determinują stosowanie wiedzy w praktyce.

PROFESJA
SKŁADNIKI STAŁE	SKŁADNIKI ZMIENNE
* uznany zasób wiedzy i umiejętności	^organizacja i polityka agencji rządowych
* podział pracy kontrolowany przez profesję	* organizacje zawodowe
* kontrola rynku pracy w oparciu o system uwierzytelniający	* ideologia obowiązująca w danym czasie i miejscu
* system szkolenia - kontrola profesji	* treść, wiedza, umiejętności - zmiana

ARTYBUTY PROFESJI:

*    wykształcenie

*    autonomia

*    altruizm ‘empatia

*    kontrola rynku pracy

*    kształcenie ustawiczne

*    prestiż, autorytet

*    kodeks etyczny

*    samokontrola

*    samoregulacja ‘stowarzyszenia zawodowe ‘uwierzytelniające kompetencje

‘ zorganizowany system kształcenia podyplomowego

Wymiar poznawczy: wyspecjalizowana wiedza, umiejętności, formalna edukacja.

Wymiar normatywny: kodeks etyczny, zgodność z normami uniwersalnymi, kontekst kulturowy norm.

Wymiar społeczny: kapitał zaufania społecznego, prestiż, pozycja zawodowa.

IDEOLOGIA PROFESJONALNA- PROBLEM AUTONOMII:

Autonomia profesjonalistów realizowana jest w trzech aspektach:

1.    Autonomia kliniczna = uznanie prawa lekarza, czy grupy współpracujących lekarzy, do samodzielnego decydowania w sprawach diagnozowania i leczenia pacjenta ( użycie sprzętu, leków, samodzielna ocena osiąganych efektów).

2.    Autonomia kolektywna = dotyczy praw przyznanych zbiorowości do kształtowania zasad organizowania systemu zdrowotnego

( kliniczne i jakościowe standardy postępowania medycznego).

3.    Autonomia indywidualna = decydowanie o organizacyjnych aspektach pracy, zwłaszcza samodzielnego ustalania, gdzie i kiedy praca powinna być wykonywana.