C) Obrazu klinicznego nie można wyjaśnić innymi odmianami całościowych zaburzeń rozwojowych, specyficznymi rozwojowymi zaburzeniami rozumienia języka (FSO.2) z wtórnymi trudnościami społeczno-emocjonalnymi, reaktywnymi zaburzeniami przywiązania ani z zaburzeniem selektywności przywiązania, upośledzeniem umysłowym (F70-F72) z pewnymi cechami zaburzeń emocji i zachowania, schizofrenią (F20.-) o niezwykle wczesnym początku, ani zespołem Retta (F84.2).
DSM-IV, czyli Diagnostic. and Statistical Manuał o/Mental Disorders —IVJest to diagnostyczno-statystyczny podręcznik zaburzeń psychicznych opracowany przez Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne, który zawiera klasyfikacje oraz szczegółowe kryteria diagnostyczne zaburzeń psychicznych. Podręcznik ten jest co kilka lat rewidowany, ostatnia wersja pochodzi z 1994 r.
299.00 Zaburzenie autystyczne (autistic disorder)
A) Łącznie sześć (lub więcej) punktów z 1), 2), 3), w tym przynajmniej dwa
z 1) i po jednym z 2) i 3):
1) jakościowe zaburzenia interakcji społecznych, manifestowane przez
przynajmniej dwa z następujących:
a) znaczne zaburzenia w używaniu różnorodnych zachowań niewerbalnych, takich jak kontakt wzrokowy, mimika twarzy, postawa ciała i gestykulacja służąca regulowaniu interakcji społecznych;
b) brak rozwoju relacji z rówieśnikami, odpowiednich do wieku rozwojowego;
c) brak spontanicznego dzielenia się radościami, zainteresowaniami lub osiągnięciami z ludźmi (np. brak pokazywania, przynoszenia lub wskazywania przedmiotów zainteresowania);
d) brak świadomości fizycznej obecności lub uczuć innych ludzi;
2) jakościowe zaburzenia wf komunikowaniu się, manifestowane przez
przynajmniej jedno z następujących:
a) opóźnienie lub całkowity brak rozwoju mowy (czemu nie towarzyszy próba kompensowania przez alternatywne sposoby komunikacji, takie jak gestykulacja lub mimika);
b) u jednostek z adekwatną mową znacznie zaburzona umiejętność do inicjowania lub podtrzymywania konwersacji z innymi;
c) stereotypowe i powtarzające się użycie języka lub język idiosynkra-tyczny;
d) brak zróżnicowanych, spontanicznych zabaw w udawanie lub zabaw grupowych odpowiednich do poziomu rozwojowego;
3) ograniczone, powtarzające się i stereotypowe wzorce zachowań, zainteresowań i aktywności, manifestowane przez przynajmniej jedno z następujących:
a) pochłaniające przywiązanie do jednego lub więcej stereotypowych i ograniczonych wzorców zachowania, które są anormalne ze względu na sw^e nasilenie lub przedmiot;
b) widoczne nieelastyczne przywiązanie do specyficznych, niefunkcjonalnych rutyn lub rytuałów;
c) stereotypowa i powtarzające się manieiyzmy ruchowe (np. trzepotanie rękami lub palcami lub złożone ruchy ciała);
d) uporczywe zaabsorbowanie fragmentami przedmiotów.
B) Opóźnienia lub nienormalne funkcjonowanie w przynajmniej jednej z następujących sfer, zapoczątkowane przed 3. rokiem życia:
1) interakcje społeczne,
2) język używany do komunikacji społecznej lub
3) symboliczna lub wyobrażeniowa zabawa.
C) Zaburzenie nie odpowiada lepiej Zespołowi Retta lub Dziecięcemu Zaburzeniu Dezintegracyjnemu.
Pierwsza wersja Diagnostycznej Listy Kontrolnej została opublikowana przez Rimlanda w' 1964 roku. Obecnie w Instytucie Badań nad Autyzmem (ARI) w San Dicgo są zgromadzone dane dotyczące 25 tysięcy dzieci z 40 krajów.
Celem opracowania E-2 było stworzenie metody screeningowej umożliwiającej identyfikację dzieci z autyzmem. E-2 umożliwia również wyróżnienie typów autyzmu.
Diagnostyczna Lista Kontrolna (E-2) zawdera 109 pytań dotyczących m.in. relacji społecznych, mowy, rozwoju poznawczego, motoryki, percepcji dziecka (pytania skierowane są do rodziców).
Wyniki w E-2 są uzyskiwane w przedziale od -45 do +45 punktów. Przeciętny wynik uzyskiwany przez dziecko autystyczne w'ynosi -2 pkt.
129