154 Badanie kliniczne w neurologii
Jest to próba raczej prymitywna i mięśnia nie można ani obserwować, ani łatwo omacy-wać. Pozycja leżąca na brzuchu — podudzie dobrze zgięte dla zredukowania do minimum udziału zginaczy podudzia. Prostowanie uda, unoszenie kolana ze stołu wbrew naciskowi, wywieranemu przez lekarza na odsiebną część uda w kierunku ku dołowi
W tej pozycji mięsień jest dostępny obserwacji i omacywaniu.
M. czworogłowy uda (ryc. 39). (N. udowy, L 2 3 4).
Działanie. Prostowanie kończyny dolnej w stawie kolanowym. M. prosty uda wspomaga zgięcie ud w stawie biodrowym.
Próba. Pozycja siedząca lub leżąca na wznak — podudzie w umiarkowanym wyprostowaniu. Utrzymywanie prostowania wbrew usiłowaniu lekarza, by zgiąć kończynę dolną w stawie kolanowym. Zanik stwierdza się łatwo. *
Mm. zginacze podudzia (ryc. 40). (N. kulszowy, L 4 5 S 1 2) M. dwugłowy uda — zginacz podudzia boczny (L 5 S 1 2). M. półścięgnisty \ zginacze podudzia przyśrodkowe M. półbłoniasty j (L 4 5 S 1 2)
N. peroneus superficialis
M. piszczelowy przedni Mm. prostownik palców długi i strzałkowy trzeci
M. piszczelowy przedni
Mm. strzałkowy trzeci i prostownik polców długi
M. prostownik palucha długi
--- M. strzołkowy krótki
_•/------- Wiązadło poprzeczne goleni
Troczek górny mm. strzałkowych Wiązadło krzyżowo goleni Troczek dolny mm. strzałkowych M. prostownik palców krótki Ścięgno
m. strzałkowego trzeciego
Ryc. 42
Ryc. 41. Grupa boczna mięśni podudzia (wg W. H. Hollinshead: Functional Anatomy of
the Limbs and Back)
Ryc. 42 Zginacze grzbietowe stopy (wg W. H. Hollinshead: Functional Anatomy of the
Limbs and Back )
Działanie. Zginanie kończyny dolnej w stawie kolanowym. Wszystkie mięśnie oprócz krótkiej głowy mięśnia dwugłowego uda wspomagają prostowanie uda w stawie biodrowym.
Próba. Pozycja siedząca — zginanie podudzia z oporem. Pozycja leżąca na brzuchu — podudzie zgięte częściowo. Dalsze zginanie z oporem. Obserwowanie oraz omacywanie mięśni i ścięgien są ważne dla należytej interpretacji.
\1. piszczelowy przedni (ryc. 41. 42 i 43). (N. strzałkowy głęboki, L 4 5 S 1).
Działanie. Zginanie grzbietowe stopy i jej skręcanie do wewnątrz (zwłaszcza w pozycji zgięcia grzbietowego).
Próba. Zginanie grzbietowe stopy wbrew oporowi działającemu na grzbiet stopy w kierunku ku dołowi i ku skręceniu na zewnątrz.
Należy obserwować i omacywać brzusiec mięśnia, umiejscowiony bocznie tuż przy’ kości piszczelowej, oraz ścięgno położone przyśrodkowo w obrębie grzbietowej powierzchni stępu Zanik jest łatwo dostrzegalny.
Mięśnie uczestniczące: zginanie grzbietowe prostownik palucha długi, prostownik palców długi : skręcanie do wewnątrz — piszczelowy tylny.
M. strzał kow> długi M. strzałkowy krótki
M. strzołkowy trzeci
M. strzałkowy długi
^1. strzałkowy krótki
Troczek górny mm. strzałkowych
___ N. ischia-
dicus
N. peroneus communis
---N. tibialis
---- M. podesz-
wowy
V \ M- brzu chQty |ydkj
M. płaszcz " kowaty
M. zginacz palców długi
ścięgno
Achillesa
Wlęzadło
promieniste
stepu
Ryc. 43 Ryc. 44
Ryc. 43. Mięśnie skręcające stopę na zewnątrz (wg W. H. Hollinshead: Functional Anatomy
of the Limbs and Back)
Ryc. 44. Mięśnie podudzia, warstwa pierwsza (wg W. H. Hollinshead: Functional Anatomy
of the Limbs and Back)
M. prostownik palucha długi (ryc. 42). (N. strzałkowy głęboki. L 4 5 S 1).
Działanie. Prostowanie palucha i zginanie grzbietowe stopy.
Próba. Prostowanie palucha z oporem, przy czym stopę ustala się w pozycji pośredniej. Ścięgno daje się omacywać między ścięgnami mięśni piszczelowego przedniego i długiego prostownika palców.
M. prostownik palców długi (ryc. 41 i 42). (N. strzałkowy głęboki, L 4 5 S 1).
Działanie. Prostowanie palców stopy II—V oraz zginanie grzbietowe stopy.
Próba. Podobna jak powyżej.