img022 (54)

208_Percepcja i waloryzacja przestrzeni mi u sta ..._

Można jednak zauważyć, że to czego mieszkańcy wszystkich badanych miast nie lubią to dziurawe i zatłoczone drogi, zaniedbanie miasta lub jego dzielnic (ale rżaćlKoźe wskazaniem jakie lo sa_v dzielnice), zacbo'.vj.nia_rk(óie-zakkis>'.fi.kawać można jako patoloniczncJlchuligańsuvo—wandalizm, alkoholizm! a także gru-DV,SulikuIturowe istniejące w miastach: dresiarze. oseudokibice. Tc ostatnie wskazywane byty głównie przez licealistów, którzy z racji wieku, zapewne częściej mają okazję spotkać osoby należące do takich subkultur, a często nie są to spotkania przyjemne.

Zastana\siaiaŁy-iesufakt,.że-dlaJdJku osób uciążliwy jest tłok panujący w niewielkich miastach. Czasem, iak w Cieszynie łączony jest z działalnością przygranicznego targu, a w Żywcu z kolei z przeprowadzeniem przez miasto drogi do przejścia granicznego w Korbiclowic. Te czynniki, a także fakt pełnienia przez badane miasta roli stolic powiatowych, powodują, że pomimo niewielkiej liczby ludności również widoczne i nie łubiane jest zatłoczenie tych miast.

Z przytoczonych badań, a także wyników uzyskanych w badaniach w Katowicach⁴¹⁰ i Mikołowie⁴", można zaobserwować pewną prawidłowość. W momencie kiedy mieszkańcy— miasi_oroszcni sa o wskazanie elementów, które najbardziej lubią w mieście przeważają odpowiedzi pokazujące konkretne miejsca w przestrzeni miasta (zamck.j-v.nck. park'). Natomiast w momencie, gdy py-tamv-0 elementy nie łubiane respondenci raczej wskazują na ogólne kategorie związane 2 całym miastem (dziurawe drogi, zaniedbane miasto, brud) lub~na zjawiska społeczne., które obserwują w mieście (wandalizm, chuligaństwo, alko-holizmj. Tak więc to co lubimy jest najczęściej końRjcineT związane z jakąś¹ konkret na przestrzenia. a_to_G'zego-nic-lubimv~pr-z-vimuic-bardziej_i'cncralna postać.

Ważna kwcstia_mhadaniach relacji pomiędzy społecznością a przestrzcniąjcst kwestia identyfikacji z.podsystcmami społecznymi i urbanistycznymi o różnej skali.⁴¹² Wlbadaniach-zart-mno o identyfikacje z przestrzenia i społecznością do-^muTmicszkania). dzielnicv_f^,Qsiedia.i-injasia_paw.iatn i województwa

Tabela 31. Deklarowany związek z przestrzenią miasta w % (Będzin, n-67, Cieszyn, n-50. Mikołów n-39, Żywiec n-51; uwzględniono tylko mieszkańców badanych miast)

Kategoria	Będzin			Cieszyn			Mikołów			Żywiec
	tak	nic	b.o.'	tak	nic	b.o	Tak	Nic	b.o	tak	nic	b.o
Dom (mieszkanie)	S2.2	13.4	4,4	94	6	0	S4.6	7.7	7.7	96.1	3.9	0
Dzielnica (osiedle)	65.7	29.9	4.4	76	24	0	69.2	23.1	7.7	S6.3	13.7	0
Miasto	50.7	44.9	4,4	70	30	0	74,4	20,5	5,1	86.3	13.7	0
Powiał	2S.3	6S.7	3.0	52	4S	0	64.1	30.S	5.1	5S.S	41.2	0
Województwo Śląskie	3S.S	5S.2	3,0 —	50	50	0	77	17,9	5,1	23.5	76.5	0

* - brak odpowiedzi Źródło: badania własne

Tabela 32. Deklarowany związek z mieszkańcami miasta w % (Będzin, n-67, Cieszyn, n-50, Mikołów n-39, Żywiec n-51; uwzględniono tylko mieszkańców badanych miast)

	Będzin (n=67)			Cieszyn (n=50)			Mikołów (n=39)			Żywice (n=77)
	tak	nic	b.o.'	tak	nic	b.o.	Tak	Nie	b.o	tak	nic	b.o
Dom (mieszkanie)	S5.1	11.9	3,0	92	6	2	S7.2	7,7	5.1	92,2	5.9	1.9
Dzielnica (osiedle)	56,7	40,3	3.0	60	3S	2	64,1	30.S	5,1	76,5	21.6	1.9
Miasto	52.1	44,9	3.0	72	28	0	71,S	23,1	5,1	72,6	25,5	1.9
Powiat	23.9	73.1	3.0	52	4S	0	53,S	41.1	5.1	41.2	56.9	1.9
Województwo Śląskie	29.S	67,2	3,0	46	54	0	59	35,9	5,1	11.8	S6.3	1.9

• • brak odpowiedzi Źródło: badania własne

Uzyskane dane pokazują, że najczęściej można mówić o identyfikacji zarówno z‘przestrzenią jak i z spoiecznoscią ją zamieszkującą, wskazują na to różnice procentowe prezentujące związek z przestrzenia i mieszkańcami w odpowiednich kategoriach. Różnice te są nieznaczne (najwyższa zanotowano w Mikołowie w przypadku identyfikacji z przestrzenią województwa IS% więcej niż ż mieszkańcami województwa, a w Cieszynie 16% więcej respondentów czuje się związanych z przestrzenią dzielnicy niż jej mieszkańcami), choć trzeba zauważyć, że często zAmzck-Łor-zestizcnin deklaruje kilka procent respondentów więcej. Najwyraźniej fakt ten rysuje się przy porównaniu wyników odnoszących się do dzielnicy i jej społeczności. Związek z przestrzenia dzielnicy jest przeważnie większy niż z jej mieszkańcami Faki-ico- może zaskakiwać oznacza bowiem, że hjiskość przestrzenna nic zwiększa związku z innymi mieszkańcami tej przcstrzfcni.

"TSuncnrlrrieTrrożna jednak powiedzieć, że najczęściej identyfikacja z przestrzenią (lub jej brak) przekłada się na identyfikację (lub jej brak) z ludźmi te przestrzeń

^-l> Por. Adam Bartoszek, L. A. Gruszczyński, Marek S. Szczepański. Miasto i mieszkanie..., <\z. cyt. s. ¹30, ¹32. ^4,1 Por. Krzysztof Bicrwiaczonck, Tomasz Nawrocki, W cieniu Wojaczko. Mikołów—genius ioci.

⁴¹³ Na ten fakt zwraca] uwagę Aleksander Wal lis. Por. podrozdział 2.2.