img236 (6)

42 1. Model biznesu - przegląd koncepcji teoretycznych

i dystrybucji o najwyższej rentowności, lecz do osiągnięcia tego celu niezbędny jest pełny udział w mniej rentownych systemach;

4.    Model zysku z „łącznicy”; przedsiębiorstwo działa na rynku, który cechuje się dużą liczbą podmiotów po stronie podaży i popytu oraz wysokimi kosztami transakcyjnymi, i dąży do osiągnięcia zysku z działania w charakterze operatora (autorzy nazywają to „łącznicą”), oferującego kompleksową usługę polegającą na kojarzeniu dwu stron;

5.    Model zysku zależnego od czasu realizowany jest przez przedsiębiorstwa-innowatorów, które zorientowane są na osiąganie zysku wynikającego z wprowadzania nowości na początkowym etapie cyklu życia produktu na rynku. Zysk wynika między innymi z ustalenia wysokich cen nowości. Model zakłada osiąganie zysku z danej innowacji przez krótki czas, do momentu pojawienia się naśladowców;

6.    Model zysku z superprodukcji realizowany jest przez przedsiębiorstwa działające w branżach, w których są wysokie koszty stałe prac badawczo-rozwojowych i wprowadzania produktu na rynek, koszty krańcowe produkcji są relatywnie niskie, a produkt ma relatywnie krótki cykl życia. Sposobem na osiągnięcie zysku jest maksymalizacja wolumenu sprzedaży takiego „superproduktu”. Branże, w których ten model może być zastosowany, to; przemysł farmaceutyczny i inne branże naukochłonne, przemysł wydawniczy, fonograficzny, filmowy;

7.    Model mnożnika zysków realizowany jest przez przedsiębiorstwa dążące do wielokrotnego osiągania zysku z danego produktu, znaku towarowego, wzoru użytkowego, receptury itd., poprzez sprzedaż tego produktu w różnych wersjach. Model ten stosowany jest zwykle przez przedsiębiorstwa, które są właścicielami silnych marek. Firmy te wprowadzają na rynek (autonomicznie lub przez licencjonowanie marki, wzoru użytkowego lub praw autorskich) kolejne kategorie produktów;

8.    Model zysku ze specjalizacji polega na tym, że przedsiębiorstwo dąży do osiągania zysków w wyniku specjalizacji, co oznacza koncentrowanie się przedsiębiorstwa na określonym obszarze działalności;

9.    Model zysku z istniejącej bazy użytkowników oznacza, że przedsiębiorstwo tworzy liczną grupę użytkowników swoich produktów, którym oferuje oznaczone swoją marką produkty eksploatacyjne lub uzupełniające. Model ten może być stosowany zarówno na rynku B2C (np. producenci maszynek do golenia), jak i B2B (np. producenci oprogramowania, kopiarek);

10.    Model zysku z ustanowienia standardu oznacza, że przedsiębiorstwo osiąga zysk dzięki ustanowieniu i upowszechnieniu standardu, który zostaje przyjęty tak przez nabywców, jak i konkurentów w danej branży, w efekcie czego właściciel standardu uzyskuje coraz większe przychody;

11.    Model zysku przedsiębiorcy.

Wspomniani autorzy wymienili także (nie opisując) następujące inne modele

zysku; model zysku z marki, model zysku z produktu specjalistycznego, model zysku

z przywództwa na skalę lokalną, model zysku ze skali transakcji, model zysku z pozycji

w łańcuchu wartości; model zysku cykliczny; model zysku posprzedażnego; model zysku z nowych wyrobów, model zysku ze względnego udziału w rynku, model zysku z krzywej doświadczenia, model zysku z niskich kosztów działalności.

Klasyfikacja J.C. Linder i S. Cantrell

J.C. Linder i S. Cantrell⁷² zaproponowały klasyfikację modeli biznesu z uwzględnię niem dwu podstawowych kryteriów: działań tworzących zysk i relacji ceny do wartości dla klienta. Wyróżniły osiem modeli biznesu nazywanych przez nie operacyjnymi modelami biznesu (operating business models). Opis i klasyfikację modeli biznesu wyróżnionych przez J.C. Linder i S. Cantrell przedstawiono w tabeli 1.7.

Tabela 1.7. Modele biznesu wyróżnione przez J.C. Linder i S. Cantrell

Modę] biznesu	Warianty modelu biznesu	Opis
	Klub nabywców (Buying	Przyciąganie nabywców niskimi cenami i rabatami ilościowymi.
	club)	Obniżanie kosztów
	Tanie zakupy (One-stop,	Niskie ceny i szeroki asortyment produktów. Obsługa klienta na
<L)	Iow price shopping)	poziomie minimalnym
£ O	Taniej od lidera (Under	Ceny poniżej cen lidera rynku i stosowanie działań marketingowych
OJ o	the umbrella pricing)	w celu przekonania nabywców o ekwiwalentności ofert w stosunku do
OJ Tj		oferty lidera. Szybkie naśladowanie innowacji
o	Wolny dostęp za reklamy	Oferowanie nabywcom produktów (w tym usług) nieodpłatnie
	(Free for advertising)	w zamian za oglądanie reklam
	Sprzedaż wyposażenia	Niska cena na podstawowe wyposażenie lub produkt początkowy,
	uzupełniającego (Razor and blade)	a źródłem zysków jest sprzedaż wyposażenia uzupełniającego
'G OJ	Wygodne zakupy	Szeroki asortyment i szeroka dostępność dla nabywców gotowych
■§	(One-stop convenient	płacić premię za wygodę. Kontrola kosztów, szybkie dostawy
§>	shopping)
"O 3	Stała gratyfikacja (Instant	Udostępnianie drogich produktów (w tym usług) nabywcom, którzy
OJ	gratification)	nie mogą zapłacić natychmiast.
'O O	Wszechstronna oferta	Tworzenie i oferowanie pakietu akceptowanej jakości jednolitych
s	(Comprehensive offering)	produktów, także w ramach sieci
	Doświadczenie	Oferowanie niezróżnicowanych produktów za pośrednictwem sieci
s	w sprzedaży (Experience	przedstawicieli handlowych i przy zastosowaniu „piramidalnej”
N U	selling)	struktury prowizji
<73 V	Doświadczenie	Przedsięwzięcie zaprojektowane w przemyślany sposób przyciąga
-w o	w przedsięwzięciu	klientów gotowych zapłacić wysokie ceny. Wysoki poziom obsługi
T3 OJ	(Experietice destination)	klienta, wykwalifikowana kadra
"ÓJ	Marki kultowe (Cool	Ceny premium konkurencyjnych produktów dzięki zarządzaniu
1	brands)	silną marką. Outsourcing produkcji przy jednoczesnej kontroli projektowania, jakości i działań marketingowych

⁷² J.C. Linder, S. Cantrell, Changing Business Models..., op. cit„ s. 7-9.