44 1. Model biznesu - przegląd koncepcji teoretycznych
Model biznesu |
Warianty modelu biznesu |
Opis |
Modele towar-plus |
Tanie i solidne produkty (Low-price reliable commodity) |
Oferowanie standaryzowanego produktu o korzystnej cenie i przy solidnej obsłudze |
Solidne działania (Reliable commodity operations) |
Oferowanie usług o wystandaryzowanej, przewidywalnej jakości po nieco wyższej cenie | |
Solidne towary „markowe” (Branded reliable commodity) |
Oferowanie efektywnie wytwarzanych i szeroko dystrybuowanych produktów pod silną marką. Stosowanie cen premium, choć premia nie na wysokim poziomie. Dąż.enie do osiągnięcia korzyści skali | |
Towary masowe indywidualizowane (Mass-customized commodity) |
Produkty konfigurowane przez klienta oferowane po niskich cenach i z krótkim czasem dostawy | |
Towary wzbogacone o usługi fService-wrapped commodity) |
Oferowanie niezróżnicowanych produktów po nieco wyższej cenie pod warunkiem przyciągnięcia najbardziej atrakcyjnych klientów. Kontrola kosztów i dążenie do osiągnięcia korzyści skali | |
Modele łańcucha |
Maksymalizacja kanałów (Channel maximization) |
Dostarczanie zawartości (content) do maksymalnie dużej liczby kanałów w celu maksymalizacji wpływów z reklamy, subskrypcji, merchandisingu. Integracja wertykalna w celu obniżenia kosztów i przechwycenia przychodów. Koncentracja na określonym segmencie nabywców |
Cat titiiidy selling |
Oferowanie szerokiego wyboru produktów i akcesoriów w ramach danej kategorii po korzystnych dla nabywców cenach. Zarządzanie relacjami z dostawcami w celu obniżenia kosztów. Doradztwo w zakresie efektywnego użytkowania produktów | |
Sprzedaż produktów wysokiej jakości (Quality selling) |
Sprzedaż wysokiej jakości i/lub unikatowych produktów. Wysoka jakość usług przy- i posprzedażnych. Zarządzanie relacjami z dostawcami i logistyką w celu osiągnięcia wysokiej jakości usług | |
Pośrednik dodający wartość (Value added reseller) |
Pośrednictwo w sprzedaży niezróżnicowanych produktów, ale z wartościowymi usługami przysprzedażnymi (doradztwo, usługi serwisowe) określonemu segmentowi nabywców | |
i Modele pośredników |
Agregator rynku (Market aggregation) |
Dostarczanie zawartości i usług w celu przyciągnięcia uwagi publiczności. Źródłem zysków wpływy z reklam |
Wielostronny agregator rynku (Multi-party market aggregation) |
Dostarczanie zawartości i usług w celu przyciągnięcia uwagi publiczności, co ma przyciągnąć innych klientów | |
Twórca rynku otwartego (Open market makitig) |
Stworzenie otwartego rynku i pobieranie prowizji za zawierane na nim transakcje | |
Twórca ekskluzywnego rynku (Exdusive market-making) |
Stworzenie rynku dla określonej, wyspecjalizowanej grupy nabywców i pobieranie prowizji od transakcji oraz za dodatkowe usługi | |
Usługi transakcyjne (Transaction service and exchange intermediation) |
Dostarczanie usług koordynacji transakcji natychmiastowych w czasie rzeczywistym wszystkim uczestnikom rynku za pomocą specjalistycznego oprogramowania. Cena zależna od wartości transakcji i świadczonych usług |
Model biznesu |
Warianty modelu biznesu |
Opis |
Zaufane operacje (Trusted |
Oferowanie nabywcom realizacji wymagających zaufania działań, | |
operation) |
w przypadku których błąd rodzi istotne konsekwencje. Ceny na poziomie premium | |
Zaufane rozwiązania |
Dostarczanie kompleksowych rozwiązań w dziedzinach | |
(Trusted solution) |
wymagających zaufania po cenach premium | |
Zaufany doradca (Trusted |
Oferowanie usług doradczych i informacyjnych o wysokim poziomie | |
-1 |
advisor) |
ufności |
N |
Zaufany lider produktowy |
Oferowanie produktów, które wymagają aktualizacji. Zyski ze |
<U |
(Trusted product |
sprzedaży aktualizacji, usług dodatkowych, wsparcia technicznego. |
1 |
leadership) |
Kreowanie długoterminowych relacji z klientami |
Twórca standardu |
Kreowanie i dostarczanie technologii, która jest szeroko | |
(De facto standard) |
licencjonowana w danej branży dla ustanowienia dominującego standardu. Zyski ze sprzedaży produktów i opłat licencyjnych | |
Zaufany lider w zakresie |
Dostarczanie usług o doskonalej reputacji dzięki zatrudnieniu | |
usług (Trusted service leadership) |
utalentowanych specjalistów. Pozyskiwanie funduszy dzięki reputacji | |
C3 |
Unikatowe produkty |
Wysokie nakłady na B+R. Rozwijanie nowych technologii w celu |
u |
(Incomparable Products) |
oferowania unikatowych produktów na wielu rynkach (korzyści skali) |
£ |
Unikatowe usługi |
Identyfikowanie możliwości i oferowanie unikatowych usiug na |
a S |
(Incomparable service) |
początkowym etapie cyklu życia |
0) |
Nowe rynki |
Inwestowanie na nowo otwierających się rynkach w celu tworzenia |
-o o |
(Breakthrough markets) |
monopolistycznej pozycji. Utrzymywanie na „okrzepłych” rynkach |
s |
intensywnej sieci dystrybucji |
Źródło: J.C. Linder, S. Cantrell, Changing Business Models, op. cit., s. 7-9.
H. Chesbrough i R.S. Rosenbloom73 podkreślają znaczenie innowacji, uznając, że model biznesu dobrze ilustruje „przekształcanie innowacji w wartość ekonomiczną”. Według tych autorów model biznesu określa sposób wygrywania rywalizacji z konkurencją, tworzenia wartości dla klientów, ale także wskazuje miejsce w łańcuchu wartości (por. rozdział 1.2). H. Chesbrough wskazuje sześć typów modeli biznesu posługując się kryterium przekształcania innowacji w wartość ekonomiczną:
1) przedsiębiorstwo sprzedaje takie same produkty jakkonkurenci oraz konkuruje ceną i dostępnością; nie dysponuje zasobami lub nie jest skłonne kreować lub pozyskiwać innowacje;
2) przedsiębiorstwo różnicuje swoje produkty w stosunku do produktów konkurencyjnych, lecz innowacje wdrażane są ad hoc, a strategia raczej ma charakter reaktywny niż planowany;
73 H. Chesbrough, R.S. Rosenbloom, The Role of the Business Model, op. cit.; H. Chesbrough, Open Business Models. How to lhrive in the New Innovation Landscape, Harvard business Schoo! Free Press, Boston 2006.