IMG63 (4)

pełnią funkcje efektorowe. Pierwsza właściwość zależna jest od cytokin. które wytwarzają, druga - związana jest z funkcją żerną makrofagów oraz zdolnością wytwarzania toksycznych związków tlenowych i enzymów.

Niekwestionowaną rolą makrofagów jest udział w zwalczaniu zakażeń bakteryjnych i pasożytniczych, natomiast problem ich udziału w obronie przeciwnowotworowej jest bardziej skomplikowany - związany jest ze stopniem aktywacji tych komórek. Stan aktywacji makrofagów jest zależny od rodzaju stymulatora i wcześniejszej pre-aktywacji (priming) tych komórek. Lista najważniejszych aktywatorów zawarta jest w tabeli 2.1. Maksymalnie aktywowane makrofagi. na przykład pod wpływem dużych stężeń IFN-y, efektywnie zabijają komórki nowotworowe in vitro, działając bezpośrednio oraz poprzez rozpuszczalne czynniki, m.in. tlenek azotu i TNF-a. Taki stan in vivo. na przykład w tkance wzrastającego nowotworu, występuje jednak rzadko. Nie w pełni aktywowane makrofagi mogą w pewnych warunkach promować rozwój nowotworu bądź. jak jest to czasem określane. koegzystować z nim na zasadzie symbiozy. Stwierdzono, że komórki nowotworowe niektórych typów guzów wytwarzają czynniki chemotaktyczne i wzrostowe dla monocytów i makrofagów, np. mo-nocytamy chemotaktyczny czynnik białkowy (MCP-1) bądź czynnik stymulujący tworzenie kolonii makrofagów (M-CSF). ..Korzyść" wynikająca dla nowotworu z przyciągniętych makrofagów. określanych makrofagami związanymi z nowotworem (tumor-associated macro-phages - TAM) zależy między innymi od zdolności hamowania przez makrofagi reakcji immunologicznych przez wydzielaną prostaglandynę

Tabela 2.1. Ważniejsze czynniki aktywujące makrofagi

Egzogenne	Endogenne
Lipopolisacharydy	Interferony, przede wszystkim IFN-y
Muramylodipeptyd	Czynniki wzrostowe (M-CSF. GM-CSF)
Zymosan	TNF
Peptydoglikany Formylowane peptydy uwalniane przez bakterie (f-MLP) Egzotoksyny bakteryjne (na przykład paciorkowcowe) Tioglikolat*	Leukotrien LTB4

• Tioglikolat jest podłożem bakteryjnym używanym powszechnie w mikrobiologii, wykorzystywanym do nastrzykiwania dootrzewnowego zwierząt doświadczalnych w celu uzyskania zwiększonej liczby makrofagów otrzewnowych.

PGE₂. indukcję tworzenia naczyń krwionośnych, związaną z wysianiem czynnika wzrostu fibroblastów (fibroblast growth factor - p~^e' oraz modelowaniem podścieliska guza (dzięki wydzielanym enzymo ^ takim jak na przykład aktywator plazminogenu).

Wybrana literatura"j

1.    Bjorkman P.J.. Saper M.A.. Samoraoui B.. Bennett W.S., StromingerJ.L, Wj|

D.C. Structure of the human class 1 histocompatibility antigen. HLA-2 N_atl^ 329. 506-512. 1987.    ⁶

2.    Carosella E.D.. Rouas-Freiss N.. Paul P.. Dausset J. HLA-G: A toleran

molecule from the major histocompatibility complex. Immunol. Today 2n 60-62. 1999.    - r.....^    ^u-

3.    Grewal I.S.. Flavell R.A. The role of CD40 ligand in costimulation and T-_Cei, activation. Immunol. Rev. 153. 85-104. 1996.

4.    Kronenberg M., Brossay L., Kurepa Z., Forman. Conserved lipid and peptief_e presentation functions of nondassical class I molecules. Immunol. Today 20 515-521, 1999.

5.    Lanzavecchia A. Mechanisms of antigen uptake for presentation. Curr. 0p/„ Immunol. 8, 348-354. 1996.

6.    Liu C.C.. Young L.H.Y.. Young J.D.E. Lymphocyte-mediated cytolysis and disease. N. Engl.J. Med. 335. 1651-1659. 1996.

7.    Solheim J.C. Class I MHC molecules: assembly and antigen presentation Immunol. Rev. 172. 11-19. 1999.

8.    Stenger S.. Rosat J.-P.. Bloom B.R.. Krensky A.M.. Modlin R.L. Granulysjn-a lethal weapon of cytolytic T cells. Immunol. Today 20. 390-394,1999.

9.    Weissman A. M. Regulating protein degradation by ubiąuitination. Immunol Today 18. 189-198. 1997.

10. Young A.C.M.. Zhang W.. Sacchettini J.C. Nathenson S.G. MHC class 1-peptFde interactions and TCR recognition. CancerSurv. 22. 17-36. 1995.