Jeżeli zatem zgodnie z przebiegiem prrcdttiwlonym na rytunku $ l,«iu równania picrwmj zasady termodynamiki f 5 IO) wpiuwarfrimy "krntwit pracy zewnętrznej. wynikające z równania (5 16). uraz uwzględnimy. Je praca tarcia jol równa ciepłu tar-
.cia (5.17), otrtvmamy ,—■ . _ __ /r
e-Au+L-o, q*6u + l, (r*k <5-,fc>
i dalej:
Q + Q,~AU + L (5.l8h)
Ostatecznie uzyskujemy zapis pierwszej zasady lermodynamiki w postaci
Qe • AU + L (5.18)
w którym (?.» Q ♦ Qf jest ciepłem całkowitym pochłoniętym przez czynnik termodynamiczny. Oczywiście równanie (5.18) można przedstawić również za pomocą wielkości odniesionych do masy czynnika:
bądź tez w zapisie dla wielkości nieskończenie małych:
/% = du ♦ dl (5.18d)
Można również wyjaśnić, jaka jest zaJcznośc między występującym w równaniu, np. (5.18a), ciepłem Q przejętym przez układ termodynamiczny a (pokazanym na rys 5.1) ciepłem dostarczonym do czynnika termodynamicznego Q,. Jeżeli zauważyć, zgodnie z przebiegiem procesu, pokazanym na rysunku 5.1, że całkowite ciepło pochłonięte w sumie przez czynnik wynosi;
Qc = Q, + Qfl <5 19a)
Q*Q,-Qp (5-i9b)
Qf=Q + Q/i+Qp = Q + Q/ (5-19)
(Atr
1/'
5 2.5. PRACA TECHNICZNA 1 ENTALPIA hj
Wykicł pokazany no rysunku 5.1 datyczy procesu, w którym mau czynnika termodynamicznego )c*l stola 'przemiana w układzie zamkniętym). W technice bardzo duZc znać żerne mają jednak układy, przez które następuje przepływ many, czyli yrw układ/ olwaiic W układach tych najeżcieicj można przyjąć, te przepływ czynnika jea* auły • niezmienny. Dotyczy tn zarówno silników cieplnych, jak i maszyn roboczych takich jak sprężarki czy pompy Do oceny pracy uzyskane] bądź włożonej do tych urządzeń. zamiast pojęcia pracy berwglądne) używa tu; pojąc i a pracy technicznej Pracę «C możemy /dc liniować na przykładne prostego układu tłok-cylinder, wypoaazoocfo w zawór dolotowy i wylotowy, co pozwala na przepływ czynnika przez układ. Na rytunku 5.2 pokazano te pracą na przykładzie układu działającego jako silnik
A
R>ł. 5.2. Ilustracja pracy technicznej jako sumy prac wykonywanych prze/ silnik tłokowy (o powierzchni tłoka równej A i bez przestrzeni szkodliwej) w układzie p- V
Po otwarciu zaworu dolotowego, do cylindra o polu przekroju A, przy stałym cti-nicniu p; dopływa czynnik, w związku z czym wykonywana jest praca napełniania (przemiana otwarta) Lt: fr '^
Li = PtAs, = p,Vt (5 2»a)
n
*