Sprawiane prtes uczniów trudności wychowawcze nłe za watę tą symptomem ich rzeczywistego nieprzystosowania się do warunków i wymagań tycia szkolnego. Niejednokrotnie są po prostu efektem naturalnego rozwoju dzieci i młodzieży lub okoliczności 1 sytuacji, w jakich się aktualnie ocnajdują. Dlatego tet warto przede wszystkim zapoznać się z ogólnym dorobkiem psychologii i pedagogiki w zakresie rozumienia trudności wychowawczych i ich przejawów, aby uniknąć przypisywania uczniom cech, których oni nie posiadają. Wiedza w tej dziedzinie umożliwia postawienie w miarę dokładnie diagnozy, co do rodzaju i nasilenia przejawianych przez uczniów trudności wychowawczych. Trafnie zaś postawiona diagnoza jest chyba niemal połową sukcesu w pracy s uczniami trudnymi Jest niezbędna również w poszukiwaniu ich przyczyn. Toteż nie ulega wątpliwości, ii bliższa anajomoóć samego pojęcia I przejawów trudności wychowawczych może być pomocna w szczególności nauczycielom, którzy w każdą) prawie klasie napotykają uczniów, których nie aą w stale zrozumieć i skutecznie im pomóc.
W rozdziale niniejszym omawiam kolejno pojęcia trudności wychowawczych, niektóre stanowiska wobec przejawów trudności i próby ich klasyfikacji, a ponadto charakteryzuję uczniów pm« sadów biernych i nadmiernie aktywnych om ukazuję trudy związek między niepowodzeniami w nauce szkolnej uczniów, a siapnta nawiania przejawów trudności wychowawczych.
i