IMGC87 (3)

76 Zasady nauczania

W świetle najnowszych teorii pedagogicznych nie ma powodu utrzymywać dualizmu zasad z jednej strony i niezbyt jasno sprecyzowanych norm czy reguł postępowania w wychowaniu.

Wychowanie jest rozumiane jako kształcenie osobowości, wówczas zarówno zdobywanie wiedzy, jak i opanowywanie sposobów postępowania podlega tym samym prawom.

Można zatem — podkreśla W. Szewczuk — należy mówić o ogólnych zasadach wychowania⁸².

Zasady te determinują warunki skuteczności wszelakiej działalności wychowawczej. Z tego wynika szereg konsekwencji, a to:

—    obiektywne prawidłowości nie zależą od treści kształtowania osobowości,

—    jakiekolwiek byłyby te treści, i w jakikolwiek sposób określone cele wychowania zawsze ich realizacja podlega tym samym prawom wyrażonym w zasadach wychowania,

—    liczba zasad nie jest dowolna, chyba że nie wszystkie prawidłowości procesu wychowania zostały poznane.

Można by to odczytać, że bez względu na założenia ideologiczne zasady wychowania w każdym procesie wychowawczym są jednakowe.

5.3. Klasyfikacja zasad

W. Szewczuk wymienia dziewięć zasad wychowania:

—    zasada motywacji,

—    zasada aktywności,

—    zasada praktyczności,

—    zasada bezpośredniości,

—    zasada receptywnośd,

—    zasada systemowości,

—- zasada trwałości,

Encyklopedia pedagogiczna. Warszawa 1993, Fundacja Innowacja, s. 978.