20
rakterze globalnym. Można tu wymienić przykładowo dewastację środowiska naturalnego, nieprawdopodobny wzrost przestępczości i korupcji, głód, zagrożenie wojną, kataklizmem atomowym, o nie dających się przewidzieć skutkach, i wiele innych. Zjawiskom tym towarzyszy pazerny konsumpcjonizm, urzeczowienie i samoubóstwienie współczesnego człowieka. Nie bez powodu niektórzy uczeni i autorytety moralne mówią o dzisiejszej cywilizacji jako cywilizacji śmierci i domagają się gwałtownych przemian przedłużających dalsze istnienie ludzkości. Należy do nich niewątpliwie Jan Paweł II, dokonując podziału etycznego na cywilizację życia i miłości oraz cywilizację śmierci.
Znakomity amerykański politolog polskiego pochodzenia Zbigniew Brzeziński napisał tak o współczesnej kulturze:
Dominantą kulturową staje się jednostkowy i zbiorowy hedonizm. Erozja wartości moralnych w połączeniu z dowartościowaniem dóbr materialnych wywołuje permisywizm na poziomie działania i chciwość na poziomie motywacji1 2.
Według S. P. Huntingtona upadek moralności w cywilizacji Zachodu przejawia się między innymi w narastaniu zachowań egoistycznych i antyspołecznych, w rozkładzie rodziny, upadku etosu pracy i w słabnącym zainteresowaniu aktywnością intelektualną i nauką3.
Do tej, dalekiej od wyczerpania listy dodać można także zanik tabu i sacrum, na co tak często w swoich pracach zwracał uwagę L. Kołakowski, zwłaszcza w znakomitej „Cywilizacji na ławie oskarżony cW\
I Z. Brzeziński, Bezład. Polityka światowa na progu XXI wieku, War
szawa 1993, s. 64.
Por. S.P. Huntigton, Zderzenie cywilizacji i nowy kształt ładu światowego, Warszawa 1998.