134
Twierdzenia o funkcjach z pochodnymi
• Przykład 5.8
Obliczyć podane granice. Czy można tu zastosować regułę de L'Hospitala?
z + sin z
b) Cm
z3 sin -
j firn--•
*—o snx Rozwiązanie
x — sm x
a) lim - Ss k ffim [lim (zsin = 10 = 0
»—o sms U-osinzJ L*-o\
(zobacz Przykład 2.7 a)}. W tym przykładzie nie można stosować reguły de LUospitaln, bo nie jest spełniane założenie o istnieniu granicy ilorazu pochodnych. Rzeczywiście nuuny
Cm —-rr~ — li™
*—o (sin z) *—o
2xsin — —cos -
X X
Ostatnia granica nie istnieje, bo przyjmując x'n = — otrzymamy Cm xi = 0 oraz
mjr n—c«
2^an—--cos —
Cm -^3-^ = -l.
*—oo COS Zn
+ 2n*
Przyjmując natomiast rj[ =
otrzymamy lim z„ = 0 oraz
2xq słn 37 — cos 37
lim -5L—5=. = 1.
«-«# COSZn
*)
1 +
z-ans x-*, smz 1-0
Także * tym przypadku nie można stosować reguły de LHospitala, bo nie jest spełnione takgraie o istnieniu granicy ilorazu pochodnych. Rzeczywiście
(ac+sinz)' 1 + cosz
hm 7--—(7= lim -—.
*—w (x — sinzy *—o© 1 — cosz
Granica u nie fcbmje. bo przyjmując xn = § + 2n* otrzymamy lim z' = ę» oraz
«-» l — cos**
Przyjmując natomiast =» z + 2n* otrzymamy lim < = co oraz
Przykłady
135
• Przykład 5.9
Napisać wzór Taylora z resztą Lagrange’* dla podanej funkcji, wskazanego punktu oraz n :
a) f(x) - - ^a-o = 2, n = 3;
b) /(*) = V*. *0 = 1, n = 3;
c) /(ar) = sin xo = n = 5.
Rozwiązania
Wzór Taylora dla funkcji /, punktu zo oraz liczby naturalnej n ma postać:
/<*)=j m + ^ <* - (* - 3 + • • •+*»r‘
d«)(c)
gdzie c jest pewną liczbą między z0 i z. Wyrażenie ■■ ^ (z—zo)" nazywamy n-tą
resztą Lagrange'a.
a) Dla funkcji /(z) a j mamy
Stąd /(2) = 2, /'(2) = -1, /"(2) = 2. Wtór Taylora dla funkcji /(*) = —j , punktu zo = 2 oraz n = 3 przyjmuje postać
-6
^ =2 + ^(x-2j + |(3:-2)» + 55E(t_2)»
= 2-(x-2) + (x-2)’-|5^,
gdzie c jest pewną liczbą między 2 i z.
b) Dla funkcji /(z) = /x mamy
Stąd
Wzór Taylora przyjmuje zatem postać
* 2 8 T Ifiy'?