146
Twierdzenia o funkcjach z pochodnymi
Obliczymy teraz granicę w wykładniku. Podstawiając u = - mamy z —» oo <=> u —> 0+
lim z In cos- oo-0 = lim
lncosu o h ,im cos u =
u—*0+ u 0 :
+0+ 1
sin u
= - lim -= 0.
u—*0+ cos U
Ostatecznie szukana granica jest równa e° = 1. Symbole (*), (**) oznaczają tutaj to samo, co w przykładzie h).
lim tg x In sin z
k) lim (sin x)
*-ł“
tg x In sin x
= e
Obliczymy teraz granicę w wykładniku. Mamy
cos z sinz
,. . . . .. In sin z o H ,. Sinz
lim tg z ln sin z «• o = lim —j- - = lim -, —=-
x—»- x-»- 1 0 x~f- 1 1
tg z
= — lim sin z cos z = 0.
tg2z cos2 z
Ostatecznie szukana granica wynosi e° = 1. Symbole (*), (**) oznaczają tutaj to samo, co w przykładzie h).
i ln(x+l) Hm ii-iii
I) lim (z+1)^ Pi = lim e ^ = e1-” * .
X—*oo X —oo
Obliczamy teraz granicę w wykładniku. Mamy
ln(z + 1) oo h
lim
X—‘CO
±i = ,im hUL -
OO X—"OO 1 X —»0O Z+1
2\/z
= 0.
Zatem poszukiwana granica równa się e° = 1. Symbole (*), (*») również tutaj oznaczają to samo, co w przykładzie h).
• Przykład 5.8
Obliczyć podane granice. Czy można tu zastosować regułę de L’Hospitala?
a) lim -
x—o sinz
Rozwiązanie
b) lim
x + sin x
x-»oo x — sm x
1
a) lim —;—— = [lim X 1 [lim fzsin -^1 =10 = 0 x—o sinz Lx—osinzJ lx—o \ z/J
(zobacz Przykład 2.7 a)). W tym przykładzie nie można stosować reguły de LĆHospitala, bo nie jest spełnione założenie o istnieniu granicy ilorazu pochodnych. Rzeczywiście mamy
( , . 1\' „ . 1 1
z sin - 2z sm--cos -
lim
x—o (sin x)' x—o
i;~ A-iL = iim -£-Ł
147
Ostatnia granica nie istnieje, bo przyjmując x'n = —— otrzymamy lim x'n — 0 oraz
2T17T n—*co
2i„ sin —--cos —t-
lim --2a.=-l.
n—co COS Xn
Przyjmując natomiast x” =
1
7r + 2nir
otrzymamy lim x'ń = 0 oraz
„ „ . 1 1 2xn sin ~jy - cos -u
lim --£* = !.
n—co COS X ń
1 +
i-o
.* .. x + sinz ..
d) lim -:- = lim
x—*co x — sin X x—co
Także w tym przypadku nie można stosować reguły de L’Hospitala, bo nie jest spełnione założenie o istnieniu granicy ilorazu pochodnych. Rzeczywiście
(i + sin x)' .. l+cosz
llm 7-=-v — l,m I-•
x— co (i — sini; x—oo 1 — COSI
Granica ta nie istnieje, bo przyjmując x'„ = ^ + 2n?r otrzymamy lim x'n — oo oraz
2 n—»oo
lim 11+COSIr=l.
n—*oo 1 — COS Xn
Przyjmując natomiast x'ń = 7r + 2n7r otrzymamy lim = oo oraz
1+cosiń
hm 1-7, = 0.
n—co 1 — COS I„
Napisać wzór Taylora z resztą Lagrange’a dla podanej funkcji, wskazanego punktu oraz n :
X — 1
X
c) f(x) = sin xo = 7r, n = 5.
Wzór Taylora dla funkcji /, punktu io oraz liczby naturalnej n ma postać:
/(*) = / (*o) + — (X - xo) + —2j— (X - *o) + .. • + _ t^| (X - X0)
(i - I0)n
-
■^ = 1+2 = 1.