IMGT05

1.8. Sadzonki liściowe

Niektóre gatunki roślin ozdobnych mają zdolność do tworzenia na odciętych liściach korzeni oraz pąków przybyszowych i nowych pędów.

Na sadzonki liściowe przeznacza się dobrze wykształcone liście, nie stare, ale też i niezbyt młode. Najlepszy termin pobierania liści do ukorzenienia przypada na pełnię wegetacji, w sierpniu. U pewnych gatunków rozmnażanie wykonuje się także wiosną. Czasami jednak, jak u sępolii termin sadzonkowania zależy od terminu planowanej produkcji i przypada w innych okresach.

Sadzonki liściowe sporządza się z całych liści (sępolia, peperomia, gru-bosz, eszeweria, begonia i achimenes) lub ich fragmentów (begonia królewska, skrętnik, sansewieria).

Za pomocą sadzonek liściowych można także rozmnożyć hiacynta, cebulicę, chryzantemę i achimenesa (Achimenes). Dla dwóch pierwszych gatunków sposób ten stosuje się na niewielką skalę. U chryzantemy i achimenesa ma on zastosowanie przy hodowli mutacyjnej nowych odmian. Trzeba jednak pamiętać, że liście chryzantemy ukorzeniają się łatwo i szybko, już po 2 tygodniach, ale pędy przybyszowe tworzą się u nasady ukorzenionych ogonków liściowych dopiero po kilku miesiącach. Warto też dodać, że zdolność do regeneracji pędów przybyszowych in vivo jest cechą właściwą tylko niektórym odmianom chryzantem.

sępolia fiołkowa - Saintpaulia ionantha H. Wendl.

Liście na sadzonki pobierane są z matecznika uprawianego latem w temperaturze 20-25 “C, zimą 20-22 °C, doświetlanego od połowy października do końca lutego (14-16 godzin światła na dobę). Sadzonki tnie się od stycznia do lute-

go. Jednorazowo i rośliny można ciąć 3-5 liści, w odstępach 4 tygodni. Po skróceniu ogonka liściowego do długości 1-1,5 cm sadzonki umieszcza się w podłożu aż po nasadę blaszki liściowej. W podłożu złożonym z odkwaszonego torfu lub piasku z torfem, podgrzewanego do temperatury 20-25°C, ukorzenianie następuje w ciągu 3-4 tygodni. U nasady ogonka liściowego tworzą się pąki, z których powstaje kilka pędów przybyszowych. Po 6 tygodniach od ukorzenienia oddziela się pędy od siebie i sadzi pojedynczo do doniczek.

peperomia kędzierzawa - Peperomia caperata Yunck.

Za pomocą sadzonek liściowych można rozmnażać także inne gatunki, np. peperomię srebrzystoszarą (P. griseoargentea), peperomię srebrzystą (P. argyreia) i peperomię metaliczną (P. metallica). Całe liście z ogonkiem długości 1,5 cm tnie się w sierpniu lub wiosną. W mieszance torfu z perlitem lub torfu z piaskiem sadzonkuje się tak, aby ogonek był zagłębiony na długości | cm. Przy temperaturze 20-25 °C ukorzenienie następuje w ciągu 2-3 tygodni. Pędy przybyszowe powstają po kolejnych 6 tygodniach.

begonia królewska - Begonia rex Putz

Przez sadzonki liściowe można rozmnażać większość begonii, jednak jest to sposób ekonomicznie opłacalny dla gatunków o skróconych pędach. Begonie tworzące dłuższe pędy uzyskuje się szybciej sadzonkując pędy.

Całe liście z ogonkiem skróconym do 1,5 cm tnie się u begonii Bowera (B. bowerii). Ogonek umieszcza się w podłożu na głębokość 1 cm. U begonii królewskiej sadzonkę stanowi blaszka liściowa i usuniętym ogonkiem. Na spodniej stronie liścia wykonuje się krótkie nacięcia tuż pod miejscem roz-