Inżynieria finansowa Tarcz6

26 Rynek kapitałowy...

Racją mają ci analitycy współczesnych systemów finansowych, którzy „streszczają” zasadnicze rysy anglosaskiego modelu następująco -jest to system o mobilnym kapitale. Nabywcy udziałów traktują je przede wszystkim jako formę lokaty kapitałowej na dalszym planie stawiając przywiązane do akcji prawa natury niemajątkowej (np. prawo głosu). Są więc skłonni do częstych zmian w portfelach inwesty-cyjnych i w związku z tym przywiązują dużą wagę do krótkookresowej wyceny walorów. Prawem kontrastu system kontynentalny można określać jako system trwałych więzi kapitałowych. Nabywcy udziałów są umotywowani określonymi relacjami w stosunku do emitentów, cenią sobie prawo głosu i silnie akcentują potrzebę długookresowej wyceny akcji. Ponieważ wyjaśnianie przez odwołanie się do modelu zawsze powoduje uproszczenia, porównajmy systemy biorąc pod uwagę konkretne kryteria. W tabeli 2.1 zamieszczono udział różnych kategorii inwestorów w łącznym wolumenie akcji w USA, Wlk. Brytanii, Niemczech i Japonii.

Zauważmy wyraźne różnice udziału gospodarstw domowych w globalnym portfelu akcji (tabela 2.2); w USA - 36,4%, zaś w Niemczech - 14,6%, co stanowi różnicę 2,5-krotną. Ponieważ struktura własnościowa portfela akcji wyznacza równocześnie proporcją: „inwestorzy indywidualni-inwestorzy instytucjonalni”, potwierdza to wcześniejszą obserwację - w systemie anglosaskim własność akcji jest rozproszona, a w systemie kontynentalnym skoncentrowana. Znaczne ilościowe dysproporcje dotyczą również stopnia partycypacji banków w łącznym wolumenie akcji; w Japonii i Niemczech udziały te wynoszą odpowiednio 13,3% oraz 10,3%, przy śladowym poziomie dla USA (0,2%).

Omówione odrębności tyczą w zasadzie tylko jednej strony rynku kapitałowego - inwestorów. Wnioski wypływające z tak jednostronnego spojrzenia mogą być łatwo krytykowane, jeśli nie rozważymy strategii inwestycyjnych przedsiębiorstw-emitentów na rynku kapitałowym. Uwzględnienie tego punktu widzenia wymaga, na wstępie, postawienia dwóch pytań:

1.    W jaki sposób przedsiębiorstwa zaspakajają swój popyt na kapitał?

2.    Jak realizowane są funkcje kontrolne systemu finansowego i gdzie rozlokowały się ośrodki kontrolujące ekonomiczną efektywność podmiotów gospodarujących?