Kopia SSA42107

00 Teatry W loch fCMMiUouiycfi

M. WŁOSKA OPRAWA SCENICZNA Z XVI W.

W dracworyci* tyra widać wyraźnie wpływ Sarlla.

TKATRO OLIMPICO

Jak widzieliśmy, dekoracje Serlia były to budowle prowizoryczne z łat i płótna, odbiegające pod tym wzglądem od konwencji teatru rzymskiego. Byli jednak ludzie, którzy pragnęli wprowadzić do nowożytnego świata nie takie liche dekoracje, ale stałą Jrons scenae, taką jaką niegdyś posiadał teatr w Orange. Zdobyto nową wiedzą o scenie klasycznej i w widzialnej formie wiedzę tę wyraził Andrea Palladio w Teatro Olim-pico w Vicenzy. Teatr ten, zawdzięczający swe powstanie miejscowej Akademii Olimpijskiej, rozpoczęto budować — jak mówią — 23 maja 1580 r., ponieważ jednak w tyra roku — 19 sierpnia — umarł Palladio, budowę powierzono Vincenzo Scamozziemu, który ją ukończył w 1584 r. Teatr wzniesiono wedle najlepszych ówczesnych pojęć o klasycyzmie, chociaż wprowadzono też kilka ciekawych innowacji. Przede wszystkim wiemy z planu, że widownia ukształtowana była w formie połowy elipsy, a nie jako półkole. Powodem tego był fakt, że pierwszy z tych układów dawał widzom lepszą widoczność. Ogólnie jednak stosowano się do planu

klasycznego z orchestrą między frontem sceny i najniższym rzędem miejsc. Scena właściwa, czyli pulpitum, była prostokątna, długa 1 wąska jak w teatrach rzymskich, z drewnianą podłogą malowaną na marmur. Poza nią było proscenium — ozdobna fasada architektoniczna, zaprojektowana według założeń podobnych Jak dla teatru w Orange. W dole ma ona cztery wnęki (11. 45) z posągami, w górze zaś sześć posągów, a nad nimi płyty z płaskorzeźbami i malowany dach. Na wprost widowni znajduje się wielki otwarty luk — porta regia Witruwiusza — mający po bokach dwoje mniejszych drzwi (portae minores). Z boków (uersurae) zamykają scenę ściany ustawione pod prostym kątem do właściwego proscenium i również przebite drzwiami, nad którymi mieszczą się loże, przeznaczone widocznie zarówno do akcji sztuki, jak i dla widzów. W pierwotnym Teatro Olimpico, ukończonym w 1584 r., łuki były zdaje się zamykane za pomocą drzwi lub płóciennych dekoracji, jednak prawdopodobnie pod wpływem interpretacji Witruwiusza, dokonanej przez Daniello Barbaro, wg której periaktoi są umieszczone bezpośrednio za

45. TEATRO OLIMPICO