KSE9262 II L75

59

klassa jest w \ borna, nie lenieje w drugiej, jesl więc tedy sposobna uczyć się. Domowa¹ wychowanie w ósiumii roku, już pśujt dziecię; poeóż nieusuwać tę smutną sposobność tego złego nałogu, z którym przyjdzie później do szkoły? Jeżeli zaś są przyczyny za prędkim oddawaniem dzieci do szkoły, są ważniejsze dla dłuższego ich zostawania. Młodzian w 16 roku jesl igrzyskiem namiętności; jeżeli n^r Ul roku damy mu miłość nauki, damy mu przedmioty, które dadzą mu zatrudnienie i usuną go od zepsucia. Nie zupełnie on się nauczy cm umieć powinien, ale wię.cć:j będzie nnal ąft, wie i WO mewie, w 18 roku, jak w 10. Niedouczonyirczłowiek jest prawdziwie tym nadętym pęcherzem, który w smiesznośv iaeh W Bańskich, miał być naszem emblematem. [Wyjdzie stąd do familijnej społeczno-o,!, a nauki Kiórycli się nauczy, postawia go w sposobności służenia państwu i ludziom. Nauki odemnie za konieczne¹ uznany wpływają do prawdziwego szczęścia człowieka i obywatela, rozszerzają jego władzę rozumu, dają tę przyjemność w pożyciu, bez której na-ukUdama ma odrażającą postać. Skracać tych nauk wykładu niemożna; na D lidach rozdziałów przestawać niepodobna. Wyszkolę powiatowej.sześć lat. wystarczy, 4ry nlassy jak w gimnazjum, professor- matematyki z obowiązkiem dania iizyki części nie wielkiej, wymowy i historyk Metr jeden rysunku gdy się podcdia (1).”—Zim go wszystkiego łatwo postrzegać się daje że Śniadecki lnu dziej pedagogicznie układ mslrukcii publicznej uw ażał i pojmował, Czacki zaś starał się wszelkiemu sposobami naginać go do okoliczności, do owoczesnego ducha, i potrzeb imeszkańcyw a raczej wymagań majętniejszych właścicieli swojej prowineii. Lękał się nadzwyczajnie

1

W liście do Sni.id. 1 9 maja z Krzemieńca pisanym.