lastscan18

wewnętrznego. Obecnie stolice wszystkich krajów zachodniej i środkowej Europy, w pełnym tego słowa znaczeniu, były już nimi w XV i XVI ws Ze wszystkich stolic europejskich jedynie Londyn i Paryż były stolicami nieprzerwanie, siedem miast piastowało ta funkcje od XVw. Od XVIw. I przez cały XVIIw. W stolicach europejskich państw nastąpił wielki wzrost liczby mieszkańców, równocześnie zmienił się charakter miast i ich wewnętrzna struktura. Wielkie monumentalne budowle podkreślały centralizacje władzy, pałace królewskie i cesarskie wsiadczyly o absolutyzmie władzy, budynki rządowe wskazywały na charakter i funkcje scentralizowanego państwa. Po okresie absolutyzmu nastąpił rozwoj burżuazji, która również zaznaczyła obecność w architekturze stołecznych miast, wprowadzając neoklasycyzm jako ostatni styl przed nadchodzaco rewolucja przemysłowa. Zwiększyła się rola przemysłu i biurokracji, obie wycisnęły piętno na architekturze miast stołecznych. Ostatnim stadium rozwoju miast stołecznych jest okres postindustrialny. Zwiazana z nim architektura preferuje nowoczesne technicznie konstrukcje, króluje budownictwo wysokie, o prostej, ale funkcjonalnej architekturze.

Stolica tradycyjnie jest siedziba parlamentu, rządu i rezydencja głowy państwa. Tu znajduje swoja siedzibę większość ambasad państw obcych i biur organizacji międzynarodowych. W większości państw stolica jest także najbardziej kosmopolitycznym” miastem kraju. W państwach o strukturze federalnej miasto stołeczne musi również pełnie funkcje zespalające. Stolica musi być źródłem siły i autorytetu, zapewniać sprawna kontrole nad krajem, a także obronę państwa przed niepożądanymi wpływami zewnętrznymi. Niektórzy geografowie zajmujący się geografia stolic twierdza, ze istnieją stolice naturalne i stolice „sztuczne”.

W badaniach geograficznych nad stolicami stosuje się wiele metod, lecz za najbardziej efektywne jest uważane podejście morfologiczne. Problem stolicy ujmuje się w powiązaniu jej z obszarem zalążkowym, rdzeniowym państwa. Z tego punktu widzenia stolice możemy podzielić na trzy rodzaje:

1.    Stolica stała - nazywana często stolica historyczna, gdyż pełniła funkcje wiodącego centrum administracyjnego, gospodarczego i kulturalnego kraju przez kilka wieków. Do tej grupy nalcza: Rzym, Londyn, Paryż, Ateny,

2.    Stolica ustanowiona - powstała przez świadomy wybór. Takie stolice powstały głownie w czasach nowożytnych

3.    Stolica podzielona - w niektórych państwach funkcje rządzenia nie sa skoncentrowane w jednym mieście, lecz podzielone miedzy dwa lub wiecej miast. Jest to prawie zawsze kompromis niż wygoda w zarządzaniu państwem. W królestwie Holandii, parlament ma siedzibę w Hadze, pałac królewski znajduje się w Amsterdamie, „oficjalnej” stolicy kraju.

Przy analizie stolic ważne znaczenie maja nie tylko czynniki ekonomiczne, polityczne, kulturalne i strategiczne, ale również psychologiczne mieszkańców miasta stołecznego i obywateli kraju. Stolica musi jednak spełniać współczesne funkcje, musi być również miastem nowoczesnym. Stolica jest wizytówka państwa.

PODZIAŁ POLITYCZNY MÓRZ I OCEANOW

Obszary morskie pod względem statusu prawno - politycznego dzielimy na:

Wody wchodzące w skład terytorium państwowego nazywamy wodami terytorialnymi lub morskim terytorium państwa, i morza otwarte.

R.Bierzanek i J.Symonides dzieła obszary morskie na:

1)    wchodzące w skład terytorium państwowego

2)    podlegające w ograniczonym stopniu jurysdykcji suwerennego państwa

3)    znajdujące się poza granicami jurysdykcji państwowej

18