130
EWIDENCJA LUDNOŚCI
6. właścicieli lokali i głowy rodzin, na których ciąży obowiązek zgłaszania przybycia lub wyjazdu sublokatorów oraz członków rodzin i domowników;
7. osoby, podlegające zameldowaniu i wymeldowaniu, które winny zawiadomić
0 swojem przybyciu lub wyjeździe osoby, wymienione pod 1, 4 i 5-
Min. Spraw. Wewn. może wprowadzić obostrzenia przepisów meldunkowych na pewnych obszarach lub w pewnych miejscowościach (np. rejonach fortecznych), polegające na skróceniu terminów dla zgłoszeń meldunkowych i wprowadzeniu bezwzględnego obowiązku wymeldowania się.
Powiatowa władza administracji ogólnej może w razie ukarania za niewłaściwe wypełnianie czynności meldunkowych orzec o pozbawieniu prawa prowadzenia ksiąg meldunkowych i t. d. i nakazać wyznaczenie do tych czynności innych osób, a w razie nie-uczynienia zadość temu żądaniu może wyznaczyć prowadzącego na koszt właściciela nieruchomości lub zakładu, lub zastosować karę pieniężną celem przymuszenia.
Rozporządzenie zwalnia zgłoszenia meldunkowe i wyjednywanie dowodów osobistych od wszelkich opłat.
Obywatel jest obowiązany do wylegitymowania się na żądanie organu władzy administracji ogólnej, organu gminy i policji państw, oraz innych organów publicznych na mocy przepisów specjalnych. Do tego celu służą wszelkie dokumenty, wydawane przez władze publiczne, a stwierdzające tożsamość osoby w sposób niewątpliwy, (np. osobisty dowód rybacki, zezwolenie na broń, legitymacja urzędnicza, pocztowy dowód tożsamości), ewentualnie potwierdzenia wiarygodnych osób (por. instytucję świadków — rekognoscentów w Prawie No-tarjalnem, art. 69), a przedewszystkiem dowody osobiste, wydawane przez zarządy gminne.
Art. 24—27 zawierają przepisy karne (por. art. 23 Prawa o Wykr.). Rozp. wykon. Min. Spraw. Wewn. z d. 23. V. 1934 r. o meldunkach i księgach ludności, wyd. w poroz. z Min. Sk., Min. Spr. Wojsk, i Min. Spr. Zagr. (Dz. U. R. P. Nr. 54, poz. 489), unormowało szczegółowo tryb postępowania oraz sprawy meldunków w koszarach
1 óbjektach wojskowych, meldunków osób, którym przysługuje prawo eksterytorjalno-ści i t. d.
Rozp. wykon, dzieli ludność gminy na osoby zamieszkałe czyli zajmujące w obrębie gminy mieszkanie wśród okoliczności, wskazujących na ześrodkowanie stosunków osobistych i gospodarczych i czasowo przebywające, przyczem dowodem zamieszkania jest fakt zapisania do rejestru mieszkańców z zastrzeżeniem dowodu przeciwnego. Rozp. wprowadza własne kryterja czasowej nieobecności i presumpcje stałego zamieszkania. Ewidencję ludności prowadzi się przy pomocy rejestru mieszkańców (w formie księgi lub kartoteki z kart rodzinnych — o wyborze systemu decyduje gmina) i ksiąg pomocniczych (księgi kontroli ruchu ludności, skorowidza lub rejestru domów). Nikt nie może figurować jednocześnie w rejestrze dwóch gmin.
Rozporządzenie nie wprowadza żadnych form scentralizowanej ewidencji, jak to np. czyni art. 4 ustawy z d. 1 lipca 1926 r. (Dz. U. R. P. Nr. 72, poz. 413) odnośnie do akt urodzenia dzieci nieznanych rodziców, wyjątkowo jedynie w kilku wypadkach zarządza przesyłanie zgłoszeń do Min. Spr. Wewn.
Treść zapisów powinna być potwierdzona dokumentami i dowodami. Dane rejestru mieszkańców będą sprawdzane na podstawie wyników każdorazowego powszechnego spisu ludności, które nadto mogą być użyte do prostowania rejestrów zgodnie z art. 6 ust. 2 ustawy z d. 21. X. 1919 r. o organ, statyst. admin. (Dz. U. R. P. Nr. 85, poz. 464) na mocy uchwały Rady Ministrów. W wypadku zniszczenia rejestru założenie nowego nastąpi na podstawie wyników spisu ludności lub ankiety.
Zapisywanie i skreślanie z rejestru odbywa się głównie na podstawie wymiany odnośnych zawiadomień przez gminy, aktualizacja zaś poszczególnych danych opiera się również na współdziałaniu władz admin. Założenie rejestru mieszkańców odbyło się w okresie czasu do d. 1. VII. 1932 r. na podstawie t. zw. ankiety, która na mocy § 53 nieobowiązującego już rozp. Min. Spr. Wewn. z d. 16. X. 1930 r. (Dz. U. R. P. Nr. 84, poz. 653 i § 1 rozp. Min. Spr. Wewn. z d. 12. V. 1931 r. (Dz. U. R. P. Nr. 47, poz. 409) objęła wszystkie osoby, które d. r. I. 1931 r. miały miejsce zamieszkania w gminie.
Zgłoszenia meldunkowe obejmują m. in. imiona rodziców i nazwisko panieńskie