dość w modelowaniu form, co szczególniej wyczuwa się w postaci dziecka. Lecz i te usterki techniczne szybko ustąpiły zupełnej doskonałości, a Rafael począł cieszyć się powodzeniem i sławą. Został on wraz z wielu innymi artystami powołany do Rzymu przez papieża Juliusza II, na którego dworze miał krewnego, posiadającego znaczenie i wpływy. Był to Bramante, genialny architekt, zajęty przy budowie pałacu watykańskiego i kościoła św. Piotra. Z jego to polecenia otrzymał Rafael pracę wielką i wspaniałą: miał pokryć freskami pokoje (stanze) pałacu watykańskiego i wyobrazić sceny, świadczyć mające o potędze i wielkości władzy papieskiej, a podnoszące ważne momenty panowania tego wielkiego papieża.
Był to niezwykły człowiek ten Juliusz II1, przebiegły i zacięty polityk, mający na celu uwolnienie Włoch od najazdów cudzoziemskich a skupienie kraju całego pod władzą kościelną, stąd prowadził wojny, w których jak prosty żołnierz brał udział, znosząc trudy, niepokoje, narażając się na śmierć, na niewolę i zmuszony bywał ratować się ucieczką, gdy został pobity. Tworzył związki, ligi, podburzał jednych przeciw drugim, karał straszliwie miasta zbuntowane, a w Rzymie stawiał świątynię świętemu Piotrowi, kazał ozdobić plafon kaplicy Sykstyńskiej i stanze w pałacu watykańskim. Położył on olbrzymie zasługi w rozwoju sztuki w epoce rozkwitłego renesansu i z Rzymu stworzył stolicę. Żaden z Medyceuszów: ani ci, co rządzili Florencyą, ani ci, co następnie na Piotrowej siedzieli stolicy, nie może się równać z Juliuszem U w mecenasowaniu sztuce, gdyż żaden z nich nie miał, a więc i nie przeprowadził tak wielkich pomysłów plastycznych, jak on; żałować tylko należy, iż zbyt rychła śmierć tego papieża nie pozwoliła Rafaelowi wykonać malowideł w stanzach według pierwotnego planu i że zmiany, jakie w tych kompozycyach zaszły po wstąpieniu na tron papieski Leona X Medyceusza, zaćmiły i spaczyły ideę, powziętą przez mądrego Juliusza II.
Malowidła, które wykonał Rafael w stanzach od 1509—1514 r. własnoręcznie, a następnie uczniowie według kartonów mistrza, co do wartości artystycznej i znaczenia, jakie wywarły na dalszy rozwój sztuki, równać się mogą z freskami sykstyńskimi Michała Anioła. W pierwszej stanzy, zwanej Camera della Segnatura, umieścił Rafael
70
Dobra charakterystyka ludzi i obyczajów Odrodzenia znajduje się w »Rzymie1 Chłędowskiego.